Αρχείο ετικέτας greek dances
Ο «αρχαίος» χορός της Τράτας στα Μέγαρα
Την τρίτη μέρα του Πάσχα στον προαύλιο χώρο του Αη – Γιάννη του Γαλαίου, του επονομαζόμενου «Χορευταρά», μέχρι τα σήμερα οι Μεγαρίτισες χορεύουν με τις περίτεχνες τοπικές φορεσιές τους και το απαράμιλλο κάλος των αργών, υπερήφανων και σεμνών χορευτικών κινήσεων τον «χορό της Τράτας» που αποτελεί ένα αρχαίο λατρευτικό έθιμο που έχει μείνει έως τις μέρες μας.
Ο ερευνητής Στέλιος Γκίνης (ομότιμος καθηγητής μετεωρολογίας, πρόεδρος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Μεγάρων, συγγραφέας, αρθρογράφος και μελετητής – ερευνητής της Μεγαρικής ιστορίας) αναφέρει οτι στην αρχαιότητα ήταν ο χορός της Τρίτης του φεγγαριού της Άνοιξης, δηλαδή μετά την ισημερία, όπως και σήμερα το Πάσχα.Ο «Χορός της Τρίτης» λοιπόν έγινε «Χορός της Τράτας», από παραφθορά.
Γάλλος διπλωμάτης στα 1878 αναφέρει πως «… Αυτός ο χορός, που τη ρίζα του πρέπει να αναζητήσουμε στην αρχαιότητα, έχει ένα χαρακτήρα χαριτωμένης αγνότητας και συνάμα μελαγχολικής και παρθενικής κομψότητας… Συνειδητοποιήσαμε λοιπόν ότι ο χορός είναι ένα θρησκευτικό σύμβολο ή καλύτερα θα λέγαμε μια λατρευτική τελετή». Γερμανός περιηγητής το 1861 αναφέρει τον χορό ως «Κύκλιο των Αρχαίων» ανακαλύπτοντας ομοιότητες με παράσταση που υπήρχε στην ασπίδα του Αχιλλέα. Πανομοιότυπος αρχαίος χορός, αναπαριστάται σε τοιχογραφία που βρέθηκε στην πόλη Ρούβου της Κάτω Ιταλίας, περί το 400 π.Χ.
Κάποιοι συσχετίζουν αυτό το χορό με τον αρχαίο χορό Όρμο, χορό πεπλοφόρων παρθένων που χόρευαν προς τιμήν της θεάς Δήμητρας. Ο Λουκιανός τον περιγράφει ως κυκλικό χορό, του οποίου επικεφαλής ήταν ένας έφηβος που έσερνε τις κοπέλες που χόρευαν με κινήσεις χαριτωμένες και σοβαρές. Ο νεαρός χορευτής όμως εκτελούσε επιδέξιες φιγούρες, μιμούμενος πράξεις νεανικές και όσα υπόσχεται να κάνει μετά τον πόλεμο. Κάτι σαν τον πρωτοχορευτή στο τσάμικο. Η παρθένος που ακολουθεί δείχνει στις άλλες να χορεύουν κόσμια. Το σχήμα του χορού (όρμος = περιδέραιο = κύκλος), οι κόσμιες κινήσεις των κοριτσιών και οι επιδεκτικές του μπροστάρη εφήβου μάς οδηγούν στους σημερινούς «παραδοσιακούς» χορούς, όπως συρτό, καλαματιανό κ.ά.
Σύμφωνα με τον Σ.Γκίνη η ονομασία του αρχαίου αυτού χορού ήταν χορός της ΤΡΙΤΑΣ, δηλαδή της τρίτης. Τον χόρευαν γυναίκες όπως και τώρα και δεν έχει καμιά σχέση με την τράτα.
Ο χορός αυτός παραδοσιακά θεωρείται οτι ξεκινάει από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας όταν, όπως πιστεύεται, χτίστηκε ο ναός του Αγίου Ιωάννη σε μια μέρα. Ο ναός χτίστηκε γύρω από μια πηγή, για να την προστατεύσει από τους Τούρκους οι οποίοι την εκμεταλλεύονταν. Οι κάτοικοι της περιοχής με έξυπνο κόλπο έπεισαν τον πασά της Κορίνθου να τους επιτρέψει να κτίσουν ένα μικρό ξωκλήσι στο μέρος εκείνο. Του είχαν πει ότι κάποιο δαιμόνιο κατοικούσε στην πηγή. Η συμφωνία ήταν ότι θα τους επέτρεπε μόνον αν η εκκλησία χτιστεί σε μια μέρα, διαφορετικά θα έκοβε όλων τα κεφάλια. Επειδή φοβόταν ότι θα είχε διαμαρτυρίες από Χριστιανούς αν δεν χτιζόταν η εκκλησία και από Μωαμεθανούς αν χτιζόταν, σκέφτηκε ότι σε μια μέρα, δεν θα προλάβαινε κανείς να διαμαρτυρηθεί, ούτε οι Χριστιανοί ούτε οι Μουσουλμάνοι.Όταν έτοιμοι οι Χριστιανοί από νωρίς το πρωί κατάφεραν να κτίσουν το ξωκλήσι, άρχισαν να χορεύουν για να γλεντήσουν την επιτυχία τους.
Η εκδοχή αυτή αν και παραδοσιακή, ελέγχεται ως ανακριβής, μιας και η αρχαιολογία υποστηρίζει πως ο ναός είναι παλαιότερος, ενώ πολλές βελτιώσεις έγιναν στα κατοπινά χρόνια.
Τέσσερις διδάσκαλοι παραδοσιακών χορών που μελέτησαν τον χορό αυτό σημειώνουν ότι τα βήματα του, που συμβολίζουν το τράβηγμα από τα δίχτυα, δείχνουν ότι η προέλευσής του ίσως είναι από αρχαιότερους χρόνους, πολύ πριν τους Οθωμανούς και χορευόταν μετά από τις επιτυχίες ψαράδων. Σύμφωνα με τον Στέλιο Γκίνη όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού αν είχε σχέση με τις τράτες θα ήταν αντρικός χορός.
Καταγεγραμμένη ματαίωση αυτού του εθίμου υπάρχει για την Τρίτη του Πάσχα του 1941. Αιτία η γερμανική εισβολή και η βύθιση του υποβρυχίου «Παπανικολής». Τα επόμενα χρόνια της ναζιστικής κατοχής το έθιμο επανήλθε, αλλά χωρίς την οργάνωση κάποιων αρχών. Ο λαός των Μεγάρων αυτοβούλως, ερχόταν στο προαύλιο του Αη – Γιάννη για να ζωντανέψει για άλλη μια φορά τον Χορό της Τράτας.
πηγές: Π.Σκουρολιάκος , Ι.Γαριβάλδης, Σ.Γκίνης
Δείτε τεκμήρια από το Εθνικό οπτικοακουστικό Αρχείο που παρουσιάζουν το χορό της Τράτας στα Μέγαρα
Το έθιμο του χορού της τράτας στα Μέγαρα 1953
Δείτε γκραβούρες με μεγαρίτισσες και στη σειρά e-book Traditional Dress of Greece
μάθετε και για τις μεγαρίτικες φορεσιές στo άρθρο
Ελληνικοί χοροί και πανηγύρια μέσα από τα μάτια των περιηγητών του 19ου αιώνα
Δείτε πώς απεικόνιζαν οι ξένοι περιηγητές τα πανηγύρια και το χορό στην Ελλάδα του 19ου αιώνα!
When greek tradition and orthodox religion meet on one person…
Today we will share with you a video showing a TV broadcast presenting greek dances performed by a greek association… The first dancer however is a surprise… I didn’t realized from the first glance but then I noticed the white beard, the long hair and the «raso» tied around his waist to let hm dance. He is an orthodox priest, a «papas» as we say, enjoying and dancing a tsamiko…Enjoy you too his dance, which is performed with this strength of the Greek soul that we call levendia…
Celebrating Greek Orthodox Easter near Ioannina, the Liagiades village priest Fr. George— Papa-Giorgis as he is called, leaders the dance to celebrate the Resurrection of Jesus Christ. The location is the village square where a monument stands in memory of dozens of villagers who were massacred in 1943 by Nazi Germans. In March of 2014 German President Joachim Gauck visited this very spot and expressed shame at the atrocity, adding «That what happened here was a brutal injustice, and it is with feelings of shame and pain that I beg forgiveness from the families of those who were murdered.» (We thank Ilias Gerakos for making this video available for the world to watch)
If you liked this post, don’t forget to share and like it!
Δώρα Στράτου: όλα όσα πρέπει να μάθετε -Dora Stratou: all you need to know for her…
Τη Δώρα Στράτου την γνωρίζουν ως όνομα όλοι όσοι έχουν ασχοληθεί με τον παραδοσιακό ελληνικό χορό. Δείτε σήμερα ένα ντοκιμαντέρ που μας δείχνει όλα όσα πρέπει να μάθετε για την σημαντική αυτή Ελληνίδα…
Everyone that likes and searches on greek traditional dance knows the name of Dora Stratou. Watch today a video showing all you need to know for this important Greek person….
See engravings of Greek traditional costumes that Dora Stratou collected all her life in this link / Δείτε γκραβούρες από ελληνικές φορεσιές που η Δώρα Στράτου συνέλεγε όλη της τη ζωή εδώ
If you liked this article please like and share! Αν σας άρεσε το άρθρο κάντε like και share!
Παραδοσιακοι χοροι με το όνομα Αράπικος στην Ελλάδα- Τraditional greek dance Arapikos
Παραδοσιακοι χοροι με το όνομα Αράπικος υπάρχουν αρκετοί στην Ελλάδα.
Ο Αράπικος χορός ή Χορός του Μαχαιριού είναι χορός από τα Νέα Βύσσα της Θράκης που χορεύεται από δύο άντρες , που κρατούν μαχαίρια και ο ένας προσπαθεί να ακουμπήσει το στήθος του άλλου, οπότε αυτός πέφτει κάτω προσποιούμενος τον νεκρό , και ο νικητής χορεύει γύρω του θριαμβευτικά . Κατά άλλους στο χορό ο ένας χορευτής παριστάνει το σφαγέα και ο άλλος το αρνί ή παριστάνεται κυνήγι λαγού. Ο χορός αυτός έχει πολύ παλιές ρίζες και αναφέρεται και στην “Κύρου Ανάβασις” του Ξενοφώντα , Βιβλίο Στ’ , κεφ. 1 , 5-6
Δείτε πώς χορεύεται στο παρακάτω βίντεο
The Arapikos Dance or Dance of the Knife is a traditional greek dance from Nea Vyssa Thrace which is performed by two men holding knives. The one dancer tries to touch the chest of the other, so the other falls down pretending dead, and the winner dances around him triumphantly . Others believe that the one dancer represents the slayer and the other one the lamb or the dance imitates a hare hunting. This dance has very old roots and refers to the «Kyros’ Anabasis», a historical book written by the ancient Xenophon, Book VI, ch. 1, 5-6
Watch how this taditional greek dance is performed in the following video
Παραδοσιακός χορός με το όνομα Αράπικος υπάρχει και στην Κρήτη και είναι ένας ελεύθερος, σατυρικός χορός που χορεύεται από δύο άντρες αντικριστά. Συνηθίζεται δε σε ολη την Κρήτη και χορεύεται συνήθως στο τέλος των πανηγυριών και των γάμων.
Another greek traditional dance named Arapikos exists in Crete and it is a free style, satirical dance performed by two men who face each other.
Οι παραδοσιακοι χοροι με το όνομα Αράπικος δεν είναι μόνο αυτοί. Αράπικος υπάρχει και στο Μεσότοπο της Λέσβου ως ένας καρναβαλιστικος μιμητικός ελεύθερος χορός.
Last one traditional greek dance named also Arapikos is found in Lesvos and it is a mimic satyrical dance
Αν σας αρέσουν οι παραδοσιακοι χοροι και η ελληνική παραδοσιακή φορεσιά θα χαρείτε τη σειρά e-book «Traditional Dress of Greece» για την οποία θα μπορέσετε να βρείτε πληροφορίες πατώντας εδω
If you like greek dances and greek traditional clothes you will enjoy the book series «Traditional Dress of Greece» for which you will find details right here
greek culture/ελληνικός πολιτισμός 