Οι Κυκλάδες αποτελούσαν ένα χώρο όπου οι επιρροές απο την ενετοκρατία αναμίχθηκαν με την ντόπια ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο πολυτελές στυλ το οποίο αντανακλάται και στα κοσμήματα που έχουν διασωθεί απο τον 16ο-18ο αιώνα.
Χαρείτε τα!
Τμήμα χρυσού περιδεραίου, από τη Σίφνο, με συρματερό διάκοσμο και ενδιάμεσα μαργαριτάρια. Οι χάντρες ξεφεύγουν τόσο από το αμφικωνικό σχήμα των κρητικών παραδειγμάτων, όσο και από το σφαιρικό σχήμα των δωδεκανησιακών παραλλαγών. Μορφολογικά μοιάζουν περισσότερο με τα γνωστά μποτονάκια της Κρήτης, που ονομάζονταν έτσι γιατί στην αρχή τα χρησιμοποιούσαν ως κουμπιά στα μανίκια τους. (ΓΕ 2106) Μουσειο ΜπενακηΖευγάρι χρυσά σκουλαρίκια που το καθένα σχηματίζει μια κατακόρυφη σειρά από στοιχεία: ένα φιόγκο, ένα πουλί με ανοιχτά φτερά, ένα κωδωνόσχημο στοιχείο, και ένα σταυρό Μάλτας, από τον οποίο κρέμονται μαργαριτάρια. Τα σκουλαρίκια αυτά, που θα έφταναν ώς τους ώμους, όπως τα βυζαντινά περπενδούλια, πρέπει να συνοδεύονταν από ένα επιμετώπιο διάδημα. (ΓΕ 7666) Μουσείο ΜπενακηΚυκλαδίτικο δαχτυλίδι απο την έκθεση Vanity 2016 του Αρχ Μουσείου Μυκόνου πηγηΜενταγιον απο την έκθεση Vanity 2016 του Αρχ Μουσείου Μυκόνου πηγηΧρυσά σκουλαρίκια με χωνοειδή στοιχεία και μαργαριτάρια. Από τα νησιά του Αιγαίου, 19ος αι. (ΓΕ 7266), Μουσείο ΜπενάκηΣτο κέντρο κρεμαστά λαιμού απο τη Σίφνο, τριγύρω αλυσίδες απο την Πάτμο Μουσείο Μπενάκη
Μυκονιάτικα σκουλαρίκια απο την έκθεση Vanity του Αρχ. Μουσείου Μυκόνου που έγινε το 2016, σχέδιο 18ου αι. Νεώτερη αναπαραγωγή, 1970. Πηγή: Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. πηγη
Η φορεσιά της Πάτμου έχει ως μεγαλύτερη πολυτέλεια τα βαρύτιμα κοσμήματα που υποδηλώνουν και την οικονομική ευμάρεια του νησιού που εθεωρείτο ένα από τα πλουσιότερα του Αιγαίου.
Απο την εφημερίδα «Ροδιακή» και το βιβλίο της Αθηνάς Ταρσούλη «Δωδεκάνησα» (εκδ. «Αλφα»-Σκαζίκης Ι.Μ. (εν Αθήναις), 1950) αντλούμε πληροφορίες για τα κοσμήματα της φορεσιάς και σας τις παραθέτουμε για να μάθουμε όλοι περισσότερα για τον πολιτισμό αυτού του μοναδικού νησιού του Νοτίου Αιγαίου.
«Σε αρχαιότερες εποχές ανάλογα με την υλική ευπορία της νύφης, τη φορεσιά αποτελούσαν χρυσοΰφαντα και χρυσόπαστα βαρύτιμα πολύχρωμα υφάσματα της Ευρώπης.
Ο κεφαλόδεσμος της ή το λεγόμενο πόσι, στολιζόταν γύρω-γύρω με χρυσοσμαλτομένα κουδουνάκια (καμπάνες), χρυσά σκουλαρίκια εκρέμονταν από τ’ αυτιά της, βραχιόλια με πόρκες και άλλα κοσμήματα εστόλιζαν τα χέρια της, στο λαιμό και στο στήθος της φορούσε χρυσό περιδέραιο, αρμαθούς από μαργαριτοφόρα πλέγματα απ’ όπου εκρέμονταν διάφορα παλιά χρυσά νομίσματα ντούμπλες ή ισπανικά και πορτογαλικά τάληρα ή βενέτικα μεγάλα φλωριά (αμυγδαλάτα) και άλλα διάφορα χρυσά πλέγματα σε πολλές σειρές που εσκέπαζαν τα στέρνα της.»
Xρυσό περιδέραιο με σμάλτα και μαργαριτάρια. Στο εξαρτημένο εγκόλπιο, σύνθεση με δύο παγώνια γύρω από έναν κεντρικό τροχό με το χριστόγραμμα. Δωδεκάνησα, 17ος-18ος αι. Mήκος 0,52 μ. Ύψος εγκολπίου 0,12 μ. Aποκτήθηκε με τη συνδρομή της Eλένης Παρασκευά (ΓΕ 32943) Μουσείο ΜπενάκηΧρυσό σκουλαρίκι με σμάλτο και μαργαριτάρια. Από την Πάτμο, 18ος αι. Μήκ. 0,047 μ. (ΕΑ 806)Μουσείο Μπενάκη
«Αυτά τα πλέγματα ή κοσμήματα ήταν η λεγόμενη σκάλα από σειρά μαργαριτάρια που είχαν στη μέση χρυσό σφαιρικό χρυσαφικό το μονόκουκο. Ύστερα τα μονόκουκα συχαντρίκια, περιδέραιο με ψαθωτό πλέγμα, ο σκόλοπας, σειρά μαργαριτάρια με μια χρυσή σφαίρα στη μέση κρεμασμένη τη λεγόμενη μήλον.»
Χρυσό περιδέραιο με είκοσι δύο διάτρητα ρομβοειδή στοιχεία, τονισμένα με περίκλειστο σμάλτο, από το οποίο εξαρτάται εγκόλπιο με μικρογραφικές παραστάσεις της Παναγίας στη μία πλευρά και της αγίας Αικατερίνης στην άλλη. Πάτμος, μέσα 18ου αι. Μήκος 0,33 μ. (ΕΑ 601)Μουσείο ΜπενάκηBαρύτιμο χρυσό εγκόλπιο σε σχήμα καραβέλας, διακοσμημένο με πολύχρωμα σμάλτα και μαργαριτάρια. Πάτμος, 17ος αι. Ύψος 0,14 μ. Δωρεά Eλένης Σταθάτου (ΓΕ 7669)Μουσείο Μπενάκη
«Ακόμη το χρυσό αλυσίδι ή ο στρεπτός, ο κάβουρας γεμάτος μαργαριτάρια και πολύτιμα πετράδια, οι καμπάνες, τα αλυσίδια, το λουλούδι, ή άλυσος η χρυσή με τα επτά εγκόλπια και το δικέφαλο αετό ανάμεσα τους κι άλλη μια πιο κάτω το μαλαματένιο καράβι, το μαλαματένιο ψαράκι, η άλυσος η μηλάτη, τα αλυσίδια, τα φουσκάτα, τα φουσκοκάμπανα.
Της έραβαν ακόμη στην κορφή του καπέλου δικέφαλους αετούς όπως και μ’ αυτούς ήταν στολισμένα τα πασουμάκια της που συμπλήρωναν τα χρυσοκέντητα φορέματα, ενώ στα δάκτυλα της έλαμπαν πολύτιμες πέτρες καλούμενες «κουρούνδια», δηλαδή διάφορα γαλάζια ζαφείρια, ζουμπρούτια, λυχνίτες, γρανάτες, υάκινθος, όνυχες τοπάζια της ανατολής, ξανθά «εξ αιματικών λίθων», περουζέδες για την βασκανία tourguoises ή γαλάζιοι, διαμάντια κ.α».
Χρυσά σκουλαρίκια με κρεμαστές καραβέλες, διακοσμημένα με τη συρματερή τεχνική, με πολύχρωμα σμάλτα και μαργαριτάρια. Σίφνος, 17ος αι. Ύψος 0,12 μ. Δωρεά Eλένης Σταθάτου (ΓΕ 7670)Μουσείο ΜπενάκηΧρυσά σκουλαρίκια με κρεμαστές καραβέλες, διακοσμημένα με τη συρματερή τεχνική, με πολύχρωμα σμάλτα και μαργαριτάρια. Πάτμος, 17ος αι. Ύψος 0,11 μ. (ΓΕ 7324)Μουσείο Μπενάκη17ου αιώνα κοσμήματα απο την Πάτμο, Μουσείο Μπενάκη
O σταυρός είναι ένα κόσμημα που συναντάμε στην ελλαδική παράδοση συχνά σε αστικές και νησιώτικες φορεσιές. Στις αστικές συνήθως είναι μικρότερος αλλά στις νησιώτικες είναι μεγαλύτερος, περίτεχνος και κρέμεται συχνά από ιδιαίτερα συρματερά κολιέ. Σταυρούς συναντάμε κυρίως να φορούν γυναίκες της Πάτμου, της Κρήτης, της Κέρκυρας, σαφώς αυτές της ανώτερης τάξης, καθώς τα ιδιαίτερα αυτά στολίδια απευθύνονταν σε πλούσιες οικογένειες. Ας θαυμάσουμε σήμερα κάποια ιδιαίτερα κομμάτια από γυναικείους σταυρούς του Αιγαίου και του Ιονίου, τα περισσότερα απο τα οποία προέρχονται απο τη συλλογή του Μουσείου Μπενάκη.
Χρυσό περιδέραιο με διάτρητο διάκοσμο, σμάλτο, μαργαριτάρια και κρεμαστό σταυρό, από την Πάτμο. Aνάλογης επεξεργασίας σταυροί, χωρίς σμάλτο, απαντούν κατά τον προχωρημένο 18ο αι. σε επιστήθια της Kέρκυρας. Αν και καταγράφεται με προέλευση την Πάτμο, ανήκει μορφολογικά στα ανάλογου τύπου κοσμήματα της Επτανήσου. Μέσα 18ου αι. Mήκ. αλυσίδας 0,84, ύψ. σταυρού 0,14 μ. (ΕΑ 626)Χρυσά εξαρτήματα επιστήθιου κοσμήματος με μαργαριτάρια: δύο συρματεροί σταυροί και ένα εγκόλπιο, το οποίο αρχικά θα πρέπει να ήταν ποικιλμένο με σμάλτο. Κέρκυρα, τέλη 18ου-αρχές 19ου αι. Ύψος 0,145 μ., 0,135 μ. και 0,13 μ. (ΕΑ 1517) Μουσείο Μπενάκη
Ενδιαφέρουσα είναι η μορφολογία αυτών των σταυρών που μοιάζουν με επισκοπικούς σταυρούς και αποτελούνται από «κορώνα» στο πάνω μέρος και απο κάτω βρίσκεται ο σταυρός, πολλές φορές τετραγωνισμένος, στη μορφή του σταυρού της Μάλτας. Σύμφωνα με τη Wikipedia «Ο σταυρός έχει οκτώ ακίδες και συμβολίζει τους οκτώ μακαρισμούς της Επί του Όρους ομιλίας του Ιησού Χριστού. (Ματ. 5:3-10) Οι τέσσερις ακίδες που δείχνουν προς το κέντρο συμβολίζουν τις τέσσερις αρετές: Σοφία. Δικαιοσύνη, Θάρρος, Μετριοφροσύνη».
Χρυσός σταυρός, εξάρτημα επιστηθίου κοσμήματος, κατασκευασμένος από διάτρητο φύλλο χρυσού με επικολλημένο συρματερό διάκοσμο, λίθους και μαργαριτάρια. Ανάλογης μορφολογίας σταυροί απαντούν και στην Πάτμο. Κέρκυρα, 18ος-19ος αι. (ΓΕ 29969)Μουσείο Μπενάκη
Οι σταυροί διακοσμούνται επίσης με μαργαριτάρια, χαρακτηριστικός ημιπολύτιμος λίθος της αστικής τάξης και χρωματιστούς ημιπολύτιμους λίθους.
Επίχρυσο σταυροειδές επιστήθιο κόσμημα με βαθυγάλαζο σμάλτο. Μήκ. 0,305 μ. (ΕΑ 419) Μουσείο ΜπενάκηΟ Σταυρός της Μαντώς Μαυρογένους απο την έκθεση Vanity στη Μύκονο 2016
Το Σάββατο 18 Μαϊου μπήκαμε πολύ πρωί στο αυτοκίνητο με το Θεοφάνη και αφού περάσαμε με το φεριμπότ στην απέναντι ακτή της Φθιώτιδας, οδηγήσαμε Βόρεια. Πήραμε την εθνική οδό για τη Μακεδονία με ανάμικτα συναισθήματα, αφού πριν απο λίγους μήνες, είχαμε ξανακάνει τον ίδιο δρόμο, με κατεύθυνση προς την Αλεξάνδρεια. Αυτή τη φορά ήταν προορισμός μας το Καλαμπακι Δράμας, μια χαριτωμένη κωμόπολη που οι κάτοικοί της επέμεναν να λένε «το χωριό μας», ένας τόπος με μεγάλη πολιτιστική δράση, καλεσμένοι του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου Δράμας και του δραστήριου Διοικητικού του Συμβουλίου.
Με αφορμή την έκθεση ζωγραφικής του Συλλόγου με τίτλο «χρυσικοί και αϋφάντρες» και θέμα την απεικόνιση των παραδοσιακών φορεσιών της Ελλάδας, η ιδέα της έκθεσης των αντιγράφων παραδοσιακών κοσμημάτων του εργαστηρίου Χρυσος και Τέχνη ήταν πολύ ταιριαστή. Παράλληλα μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε για τους συμβολισμούς που κρύβουν τα παραδοσιακά κοσμήματα του ελληνικού χώρου και να αποκαλύψουμε τις μικρές λεπτομέρειες εκείνες που τα έκαναν κάτι περισσότερο απο απλά διακοσμητικά στοιχεία, αντικείμενα ψυχοπροσδιοριστικά και μαγικά, προορισμένα να φέρουν καλή τύχη, ευγονία, και υγεία στους φέροντες.
Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.
Ο Θεοφάνης βρήκε την ευκαιρία να ξεναγήσει τους παρευρισκόμενους στο εργαστήριο ενός χρυσοχόου και μέσα απο το βίντεο που παρουσίασε να τους δείξει με ποιό τρόπο κατασκευάζεται ένα συρματερό χειροποίητο κόσμημα σήμερα. Στο τέλος, στολίσαμε με κοσμήματα, παιδιά του συλλόγου που φορούσαν Μακεδονίτικες παραδοσιακές φορεσιές.
Όπως μέχρι τώρα μας έχει συμβεί πολλές φορές, το κοινό ενδιαφέρον μας έφερε σε επαφή με ανθρώπους, που μολονότι δεν είχαμε συναντηθεί ποτέ ξανά και είχαμε μόνο μιλήσει δύο τρεις φορές στο τηλέφωνο, ήταν σαν να ήμασταν φίλοι απο παλιά! Είναι εντυπωσιακό αυτό που γίνεται με τους ανθρώπους που έχουμε κοινό παρανομαστή την αγάπη για την ελληνική παράδοση, τον παραδοσιακό χορό και την διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η χημεία υπάρχει προτού καν πατήσουμε το πόδι μας σε μια περιοχή! Είμαστε φίλοι, προτού καλά καλά συστηθούμε! Δεν υπάρχει ο πάγος της πρώτης επαφής, πάγος που να χρειάζεται να σπάσουμε για να επικοινωνήσουμε. Σύντροφοι απο πάντα, συμπλέουμε στην θάλασσα του ελληνικού πολιτισμού με ούριο άνεμο και τα πανιά μας ανοιχτά για νέους ορίζοντες, για νέες γνωριμίες, για νέες εκπλήξεις ανθρωπογεωγραφίας!
Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.
Η εκδήλωση στο Καλαμπάκι έγινε η αφορμή και πάλι για να γνωρίσουμε ενδιαφέροντες ανθρώπους. Δεν μπορώ να πω τίποτα άλλο παρά να ευχαριστήσω για την εκπληκτική φιλοξενία την Πρόεδρο του Συλλόγου κ. Αθανασία Θεοδωρίδου και το ΔΣ του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου Δράμας για την βοήθειά τους, την άψογη διοργάνωση και την ευχάριστη παρέα τους! Ευχαριστώ θερμά όλα τα ΔΣ των συλλόγων και πολιτιστικών σωματείων της περιοχής τα οποία μας τίμησαν με την παρουσία τους, τους φίλους απο το Facebook που μας παρακολουθούν και άδραξαν την ευκαιρία να μας γνωρίσουν από κοντά, αλλά και όλους τους κατοίκους του Καλαμπακίου που γέμισαν την αίθουσα και παρακολουθούσαν με ζέση μέχρι το τέλος την εκδήλωση.
Τι άλλο να πω παρά οτι εύχομαι σύντομα να ξανανταμώσουμε με τους φίλους απο το Καλαμπάκι… Αν και ξέρω ήδη οτι, όσος καιρός και να περάσει, όταν θα ξαναβρεθούμε θα είναι σαν να μην πέρασε μια μέρα!
Το ηλιόλουστο απόγευμα της Τρίτης 27 Φεβρουαρίου βρεθήκαμε, μαζί με τον χρυσοχόο Θεοφάνη Ραμιώτη, να μιλάμε για τον αγαπημένο μας λαϊκό πολιτισμό και για τα παραδοσιακά κοσμήματα, σε έναν χώρο με μεγάλη ιστορία, στο κεντρικό Λύκειο Ελληνίδων των Αθηνών, στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Δημοκρίτου 14 στο Κολωνάκι.
Η έφορος του εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών του Λυκείου Ελληνίδων κ. Μαρία Νασοπούλου προλογίζει την ομιλία
Με φόντο τις αυθεντικές φορεσιές της συλλογής του Λυκείου και με την σημαντική συντροφιά ανθρώπων που αγαπούν τον παραδοσιακό ελληνικό χορό και τις ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, μας δόθηκε η ευκαιρία να αναλύσουμε τη σημασία που είχε για την ελληνική κοινωνία το παραδοσιακό κόσμημα. Επιδεικνύοντας παλιά και αντίγραφα κοσμήματα, και με οδηγό την έρευνα, μπορέσαμε να εμβαθύνουμε περισσότερο στην χρήση τους και να αντιληφθούμε ότι ξεπερνούσε κατά πολύ την ανάγκη για διακόσμηση και καλλωπισμό του ανθρώπου. Απεναντίας, το παραδοσιακό κόσμημα, ενσωματώνοντας θρησκευτικές και λαϊκές πεποιθήσεις αιώνων, ακροβατεί στα όρια της μαγείας, αποτελώντας ένα ψυχοπροσδιοριστικό και προφυλακτήριο αντικείμενο για τον άνθρωπο που το φορά.
Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.
Η εκδήλωση-ομιλία, έγινε με αφορμή το τσάι του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών Λυκείου Ελληνίδων.
Επιδεικνύοντας αντίγραφα των παραδοσιακών κοσμημάτων σχετικά με την ομιλία
Το τσάι του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών του Λυκειου Ελληνίδων τίμησαν με την παρουσία τους η Πρόεδρος του Λυκείου κ. Ελένη Τσαλδάρη και το ΔΣ του Λυκείου, η τ. διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών κ. Αικατερίνη Καμηλάκη, η γλύπτρια-συγγραφέας κ. Ολυμπία Φίκα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Λυκείου κ. Λευτέρης Δρανδάκης και χοροδιδάσκαλοι των Περιφερειακών Τμημάτων του Λυκείου, οι κυρίες των ΔΣ των Περιφερειακών Τμημάτων και των Παραρτημάτων του Λυκείου, παλιά και νέα μέλη του Λυκείου Ελληνίδων, αλλά και άτομα με ενδιαφέρον για τον παραδοσιακό πολιτισμό και το παραδοσιακό κόσμημα.
Η Ασημίνα Ντέλιου με τις κ. Αικατερίνη Καμηλάκη, Ολυμπία Φίκα, την έφορο και συνέφορο του εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών του Λυκείου Ελληνίδων και τον κ. Θεοφάνη ΡαμιώτηΗ Ασημίνα Ντέλιου με τις κ. Ολυμπία Φίκα, Φανή Πανιτσίδου και Αργυρώ Ζήσιμου, παλαιά μέλη του Λυκείου Ελληνίδων
Ως ομιλήτρια της εκδήλωσης θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Πρόεδρο του Λυκείου Ελληνίδων κ. Ελένη Τσαλδάρη και το ΔΣ καθώς και την έφορο και τις συνεφόρους του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών για την όμορφη εκδήλωση και την άψογη οργάνωση, αντάξια της ιστορίας του Σωματείου, ευχόμενη και στο μέλλον να ξανασυναντηθούμε σε αντίστοιχες εκδηλώσεις.
Στο δενδροφυτεμένο ιδιωτικό θέατρο του Θανάση Αγγέλου, 10 χλμ έξω απο τη Νέα Αρτάκη βρεθήκαμε πριν λίγες μέρες στις 15 Ιουλίου, συντροφιά με φίλους του Ευβοϊκού Πολιτισμού με πιλότο το βιβλίο «Παραδοσιακές Ελληνικές Φορεσιές Βόρεια Εύβοια» για να δείξουμε και να μάθουμε όμορφα πράγματα.
Και πράγματι όσοι βρέθηκαν εκεί, έφυγαν επαρκώς ωφελημένοι πνευματικά και ψυχικά… Εκτός απο την ευκαιρία να δουν μια σπάνια συλλογή απο ακριβή αντίγραφα ελληνικών παραδοσιακών κοσμημάτων, έμαθαν δια στόματος του χρυσοχόου Θεοφάνη Ραμιώτη και είδαν με τα μάτια τους με ποιό τρόπο κατασκευάζονται τα παραδοσιακά κοσμήματα που όλοι θαυμάζουμε… ξεναγήθηκαν στη μαγεία του ευβοϊκού πολιτισμού και της παράδοσης μέσα απο τις αισθαντικές λέξεις της ποιήτριας Κατερίνας Αθηνιώτου… και τέλος μυήθηκαν ρούχο ρούχο στη χρήση, την εξέλιξη και τη σημειολογία της αγιαννιώτικης φορεσιάς μέσα από την περιγραφή και την επίδειξή της. Στο σημείο αυτό σημαντική ήταν η βοήθεια της κ. Φωτεινής Σκολίδη, στην οποία φορέσαμε μια αυθεντική, παλιά αγιαννιώτικη φορεσιά και μπορέσαμε να δείξουμε και να εξηγήσουμε λεπτομέρειες που συνήθως δεν προσέχει ο πολύς κόσμος…
Όλοι οι ομιλητές και χορευτές συνεισέφεραν στο να δημιουργηθεί μια υπέροχη ατμόσφαιρα στο κέντρο της Εύβοιας που στάθηκε αφορμή να γνωριστούμε καλύτερα με ενδιαφέροντες ανθρώπους και να μοιραστούμε μαζί τους πράγματα που μας παθιάζουν. Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Θανάση Αγγέλου και την σύζυγό του, για την πρόσκληση και τη φιλοξενία αλλά και τον χορηγό της εκδήλωσης, «Ζύμη Ψαχνών» που προσέφερε το κέρασμα για όλους τους παρευρισκομένους! Ευχόμαστε σύντομα να ξανα-ανταμώσουμε!
Οι παραδοσιακές φορεσιές είναι υπέροχες το γνωρίζουμε όλοι. Όμως όταν η ενδυμασία συμπληρώνεται με το απαραίτητο κόσμημα τότε πλέον οι φορεσιές γίνονται απλά εντυπωσιακές. Για σήμερα η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στα κοσμήματα που στολίζουν τις Κερκυραϊκές φορεσιές. Τα κοσμήματα ήταν δώρα του γαμπρού προς τη νύφη και μαρτυρούσαν την οικονομική κατάσταση του ζεύγους.
Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.
Καδένες
Τα κοσμήματα της Κέρκυρας έμοιαζαν με αυτά της Λευκάδας και ιδίως μ’ αυτά της Κάτω Ιταλίας. Προτιμούνταν μακριές χρυσές καδένες που τις στερέωναν πάνω στο στήθος με καρφίτσες, απο τις οποίες κρεμόντουσαν μενταγιόν. Τα σχέδια ήταν ιταλικά αλλά τα επεξεργάζονταν επιδέξια Κερκυραίοι τεχνίτες.
Τα «τριάπιδα» είναι χρυσά συρματερά σκουλαρίκια της γυναικείας ενδυμασίας της Κέρκυρας. Το κόσμημα αποτελείται από μικρό δισκοειδή ρόδακα από χρυσό έλασμα με συρματερή διακόσμηση από όπου κρέμεται άνθινο συρματερό στοιχείο με κόκκινη πέτρα στο μέσον και τρία αχλαδόσχημα κεμμασίδια, ‘τα απίδια’. Το κόσμημα μοιάζει πολύ με τις μπόκολες της Λευκάδας και χαρακτηρίζονται από τη λεπτή συρματερή τεχνική τους που δίνει στο κόσμημα την αίσθηση της δαντέλας. (πηγή)
«τριάπιδα» από το ΜΕΛΤ
Επιστήθιος σταυρός
Παρόμοιος με αυτόν που φορούσαν στην Πάτμο ο επιστήθιος αυτός σταυρός ανήκει στα κοσμήματα της Κέρκυρας (19ου αιω- Μ. Μπενακη)
Στηθοβελόνες
Πολλών ειδών και σχεδίων κοσμούν το στήθος της γυναίκας
στηθοβελόνες «χελώνες» σε διάφορα μεγέθη και καρφίτσα ρόδακας δυτικού τύπου πηγηΣυλλογή Ελισάβετ – Λουλού Θεοτόκη πηγή
Τέλος ακόμη και τα κουμπιά των φορεσιών ήταν ασημένια με έκτυπα σχέδια
Σήμερα θα μοιραστούμε μαζί σας ένα υπέροχο βίντεο δημιουργημένο από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που αφορά το ελληνικό κόσμημα. Παρακολουθήστε το για να μάθετε περισσότερα για το κόσμημα και τα εκθέματα του Μουσείου
Today we share with you a unique video by the National Archeaological Mouseum of Athens, concerning the greek jewel. Watch it to learn more on the greek ancient jewels and the Museum Collections.
Το Σάββατο 8 Αυγούστου 2015, η συγγραφέας Ασημίνα Ντέλιου και ο χρυσοχόος κ. Θεοφάνης Ραμιώτης παρουσίασαν την βόρειο-ευβοϊκή παραδοσιακή κληρονομιά στη Λιχάδα Ευβοίας, προσκεκλημένοι του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Λιχάδος.
Στα πλαίσια των διήμερων εορτασμών προς τιμήν της Θαυματουργής Εικόνας της Παναγίας της Λιχάδος, η κ. Ντέλιου παρουσίασε το βιβλίο της «Παραδοσιακές Ελληνικές Φορεσιές Βόρεια Εύβοια» σε συνεργασία με το εργαστήριο του κ. Ραμιώτη, το οποίο πλαισίωσε την εκδήλωση με τα χειροποίητα αντίγραφα παραδοσιακών κοσμημάτων που κατασκευάζει. Η παρουσίαση έλαβε χώρα στο κτίριο του Πνευματικού Κέντρου του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου, το οποίο στεγάζει συλλογή εκκλησιαστικών και λαογραφικών κειμηλίων της περιοχής, με πρωτοβουλία του εφημερίου του Ιερού Ναού π. Θεόδωρου Μπούρα.
Με φόντο τον παραδοσιακό αργαλειό, όλοι οι ομιλητές ευαισθητοποίησαν το κοινό σχετικά με την ανάγκη να συνεχιστεί η διάσωση, καταγραφή και προβολή των λαογραφικών στοιχείων του Βορειοευβοϊκού πολιτισμού.
Η κ. Ντέλιου εστίασε την ομιλία της στην ενημέρωση των παρευρισκομένων για τα τοπικά δημιουργήματα της λαϊκής τέχνης, την σχέση που αυτά είχαν με τις τοπικές παραδόσεις και την ιστορική τους πορεία, δίνοντας μια ιδέα για το βάθος της ρίζας του λαϊκού πολιτισμού και την ανάγκη κατανόησης του παρελθόντος προκειμένου να στηρίξουμε σε αυτό το μέλλον. Ο κ. Ραμιώτης ανέλυσε ιδιαίτερα τον τρόπο κατασκευής των παραδοσιακών κοσμημάτων και έκανε φανερό τον κόπο και την αξία που αυτά είχαν και έχουν, ενώ η ποιήτρια και εικαστικός κ. Κατερίνα Αθηνιώτου – Παπαδάκη με βαθύ συναισθηματικό λόγο, μετέφερε τους παρακολουθούντες μέσα στον χρόνο προκαλώντας εύστοχους προβληματισμούς πάνω στο συμβολισμό της παραδοσιακής φορεσιάς και αντιπαραβάλλοντας το παραδοσιακό στο σύγχρονο ένδυμα και στις αξίες που αυτά εμπεριέχουν. Παραλλήλως προβλήθηκαν και δύο βίντεο σχετικά με τις παραδοσιακές ενδυμασίες και τα κοσμήματα.
Την εκδήλωση έκλεισε ο εφημέριος του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου π. Θεόδωρος Μπούρας , ο οποίος, ανέκαθεν ευαισθητοποιημένος στη διάσωση του λαϊκού πολισμού, τίμησε την κ. Ντέλιου για το βιβλίο της με αναμνηστική πλακέτα.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι Πανοσιολογιώτατοι Ιεροκήρυκες της Ι.Μ. Χαλκίδος π. Δαμασκηνός Μάκρας και π. Ιωάννης Βουτσιλάκος και ο Κοζανίτης λαογράφος-συγγραφέας Λάζαρος Ε. Νάνος.
Εν συνεχεία οι παρευρισκόμενοι παρακολούθησαν τον Πανηγυρικό Εσπερινό προς τιμήν της Υπεραγίας Θεομήτορος τον Ιερό Ναό, ενώ οι πιστοί είχαν την ευκαιρία να προσκυνήσουν και την Αγία Κάρα της Μεγαλομάρτυρος Αγ. Μαρίνας, η οποία παρέμεινε στη Λιχάδα για δύο ημέρες προς ευλογία. Δείτε ακόμη τα άρθρα που αναφέρονται στην εκδήλωση
Μη διστάσετε να αφήσετε ένα σχόλιο κάτω από την ανάρτηση… Πείτε μας αν σας άρεσε η ανάρτηση, ρωτήστε ο,τι θέλετε και ας κάνουμε μια συζήτηση γύρω από το θέμα…
Don’t hesitate to leave a comment under the post… Tell us if you liked it, ask questions and let’s discuss on the topic!
Την Τετάρτη 29 Ιουλίου 2015 παρουσιάστηκε με επιτυχία στη Λίμνη Ευβοίας, το βιβλίο «Ελληνικές Παραδοσιακές Φορεσιές Βόρεια Εύβοια» στα πλαίσια του 38ου Φεστιβάλ «Ελυμνίων», πλαισιωμένο από την έκθεση χειροποίητων παραδοσιακών κοσμημάτων δημιουργημένων από τον χρυσοχόο κ. Θεοφάνη Ραμιώτη.
Το προαύλιο του κτιρίου Μελά στη Λίμνη Ευβοίας
Η βραδιά με το ελαφρύ αεράκι και τις θαλασσινές μυρωδιές έδενε αρμονικά με τις ομιλίες και τις παρουσιάσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα στον προαύλιο χώρο του κτιρίου Μελά στην παραλία της Λίμνης, αφήνοντας στους παρευρισκόμενους άριστες εντυπώσεις αφού οι ομιλητές ανέλυσαν τις Βορειοευβοιώτικες παραδοσιακές φορεσιές και τα κοσμήματα, δίνοντας αρκετές πληροφορίες για την κατασκευή τους και τοποθετώντας το στίγμα τους στο χώρο και τον χρόνο, με προεκτάσεις στην σύγχρονη εποχή.
Οι ομιλητές της εκδήλωσης
Την εκδήλωση άρχισε η ψυχολόγος, κοινωνική ανθρωπολόγος κ. Κωνσταντίνα Ντέλιου, διαβάζοντας επιστολή του εκδότη του βιβλίου κ. Κωνσταντίνου Φυλάτου, ο οποίος λόγω βαρύτατου προγράμματος δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην παρουσίαση.
Ακολούθησε η κ. Φαίη Βαμβούρη-Δούκα, διευθύντρια του 2ουΔημοτικού Σχολείου Ιστιαίας και Πρόεδρος-Χοροδιδάσκαλος του Μουσικοχορευτικού Συγκροτήματος Ιστιαίας «Αθ. Κορφιάτης», η οποία αναφέρθηκε με μεστό λόγο στις προσωπικότητες και την πολιτιστική δράση της συγγραφέως Ασημίνας Ντέλιου και του χρυσοχόου Θεοφάνη Ραμιώτη, καθώς και στην αδιαφιλονίκητη αξία της παράδοσης και στην ανάγκη διασφάλισής της.
Η κ. Φαίη Βαμβούρη-Δούκα
Η συγγραφέας Ασημίνα Ντέλιου ήταν αυτή που ακολούθησε στο αναλόγιο. Η ομιλία της ανέλυσε την αιτία ύπαρξης διαφορετικών ενδυμασιών και έδωσε το στίγμα της φορεσιάς στο χώρο και στο χρόνο αναφέροντας την ιστορική της εξέλιξη και συνέχεια, τα σύμβολα τα οποία κρύβονται πάνω της και τις επιρροές που δέχτηκε από την αρχαιότητα, το βυζάντιο αλλά και τους κατακτητές του νησιού.
Η συγγραφέας Ασημίνα Ντέλιου
Τελευταίος ομιλητής ο χρυσοχόος κ. Θεοφάνης Ραμιώτης με μία εντυπωσιακή παρουσίαση κατέδειξε σε όλους την αξία και τον κόπο του χειροποίητου κοσμήματος δίνοντας σημαντικές πληροφορίες για τον τρόπο κατασκευής του και την ιστορική του συνέχεια.
Η παρουσίαση του κ. Θ.Ραμιώτη
Η εκδήλωση έκλεισε με τις παρεμβάσεις του Πανοσιολογιώτατου Ηγουμένου του Ιερού Κελίου Αγίας Άννας του Αγ. Όρους, π. Αντύπα Αγιορείτου και του Ελύμνιου ιστορικού-ερευνητή κ. Δημήτρη Αποστόλου, οι οποίοι αναφέρθηκαν στις εντυπώσεις τους από την εκδήλωση και σε σκέψεις που ανέκυψαν από την παρακολούθησή της.
Ο Πανοσιολογιώτατος π. Αντύπας
Τέλος, αναγνώστηκε από τον π. Δαμασκηνό Μάκρα συγχαρητήρια επιστολή που έστειλε ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος στην κ. Ασημίνα Ντέλιου, αναφορικά με το βιβλίο της.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Πανοσιολογιώτατος π. Δαμασκηνός Μάκρας, ιεροκύρηκας της Ι.Μ. Χαλκίδος, Ιστιαίας και Β. Σποράδων, ο Αιδεσιμολογιώτατος Αρχιερατικός Επίτροπος Λίμνης π. Κωνσταντίνος Λιάσκος, ο ιστοριοδίφης κ. Δημήτρης Αποστόλου, ο Πρόεδρος του Χορευτικού Ομίλου Λίμνης «Το Λύμνι» κ. Ανδρέας Πέρης-Παπαγεωργίου, ο συγγραφέας-ερευνητής κ. Γιάννης Φαφούτης και αρκετοί Ελύμνιοι και μη, λάτρεις του πολιτισμού και της παράδοσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το βιβλίο και η έκθεση θα παρουσιαστούν ξανά στις 8 Αυγούστου 2015 στη Λιχάδα Ευβοίας , στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου , ώρα 7.00μμ, στα πλαίσια των εκδηλώσεων υποδοχής της Τίμιας Κάρας της Μεγαλομάρτυρος Αγ. Μαρίνας, με ομιλήτρια την εικαστικό-λογοτέχνη κ. Αικατερίνη Αθηνιώτου
Μη διστάσετε να αφήσετε ένα σχόλιο κάτω από την ανάρτηση… Πείτε μας αν σας άρεσε η ανάρτηση, ρωτήστε ο,τι θέλετε και ας κάνουμε μια συζήτηση γύρω από το θέμα…
Don’t hesitate to leave a comment under the post… Tell us if you liked it, ask questions and let’s discuss on the topic!