Οι Κυκλάδες αποτελούσαν ένα χώρο όπου οι επιρροές απο την ενετοκρατία αναμίχθηκαν με την ντόπια ελληνική κουλτούρα δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο πολυτελές στυλ το οποίο αντανακλάται και στα κοσμήματα που έχουν διασωθεί απο τον 16ο-18ο αιώνα.
Χαρείτε τα!
Αν θα θέλατε να σας κατασκευάσει κάποιος χειροποίητα ένα τέτοιο κόσμημα αξίζει να δείτε τη δουλειά του εργαστηρίου αυτού
Πολλές φορές η προσωπικότητα και η θέση μιας γυναίκας μπορεί να επηρεάσει πολύ την κοινωνία. Ας πάρουμε για παράδειγμα την επιρροή που ασκεί σήμερα η βασίλισσα Ελισάβετ και η βασιλική οικογένεια στην Αγγλία, για να μην αναφέρουμε την περίπτωση της πριγκίπισσας Νταϊάνα. Σήμερα λοιπόν σκέφτηκα να σας αναρτήσω κάποια στοιχεία για μια προσωπικότητα που επηρέασε ιδιαίτερα την πρώιμη Ελληνική κοινωνία, την πρώτη βασίλισσα της Ελλάδας, την Αμαλία, σύζυγο του Όθωνα.
Πριν απο κάμποσο καιρό πήγα σε ένα σπίτι για να μου δείξουν φορεσιές της προγιαγιάς και πάνω στο τραπέζι βλέπω σε μια παλιά κορνίζα την παρακάτω εικόνα «φωτογραφία» σε ασπρόμαυρη εκδοχή.
«Ποιά είναι η γυναίκα στην κορνίζα;» ρωτώ την κυρία που με ξεναγούσε στην οικογενειακή συλλογή.
«Α!» μου απαντά » Είναι η προγιαγιά μας που μας κληροδότησε τα ρούχα! Βρήκαμε τη φωτογραφία της στο σεντούκι με τα πράγματα.»
Γέλασα με την καρδιά μου. «Κυρία,» της λέω «Αυτή δεν είναι η προγιαγιά σας. Είναι η βασίλισσα Αμαλία.»
Η κυρία έπεσε απο τα σύννεφα! Μια εικόνα της Βασίλισσας Αμαλίας στα οικογενειακά τους κειμήλια;
Ηλίου φαεινότερον οτι η βασίλισσα Αμαλία επηρέασε βαθιά τις γυναίκες των οικονομικά ανώτερων τάξεων της ελληνικής επαρχιακής κοινωνίας.
Η Αμαλία, πριγκίπισσα του Όλντενμπουργκ, η μεγαλύτερη κόρη του Αυγούστου, Μέγα Δούκα του Όλντενμπουργκ και γεννημένη στις 21 Δεκεμβρίου 1818, έφτασε στην Ελλάδα στις 2 Φεβρουαρίου του 1837. Είχε προηγηθεί ο γάμος της με τον Όθωνα, ο οποίος είχε ήδη τρία χρόνια βασιλιάς της Ελλάδας, το 1836, όταν ήταν σε ηλικία 17 ετών.
Η Αμαλία ανήκε στο προτεσταντικό δόγμα ενώ ο Όθωνας ήταν καθολικός.
Με τον ερχομό της στην Ελλάδα, η βασίλισσα εγκαταστάθηκε στην οικία του Αφθονίδη προ του κήπου Κλαυθμώνος που γρήγορα είχε διασκευαστεί σε πρώτο ανάκτορο. Στις 10 Φεβρουαρίου του 1837 δέχθηκε για πρώτη φορά την αθηναϊκή κοινωνία με διερμηνέα τον Αλέξανδρο Ραγκαβή. Στις 25 Μαρτίου του 1837 έγινε η επίσημη υποδοχή της από τον ελληνικό λαό με αποθεωτικές εκδηλώσεις, όταν εμφανίσθηκε δημόσια στο πλευρό του Βασιλιά και η ημερομηνία αυτή χαρακτηρίστηκε ως εθνική επέτειος απο το βασιλιά την επόμενη χρονιά, μιας και συσχετιζόταν με την έναρξη της ελληνικής επανάστασης.
Η άφιξη της Αμαλίας στην Ελλάδα προκάλεσε μεγάλη αίσθηση, καθώς και περιέργεια μεταξύ των ανθρώπων. Ο ελληνικός λαός γοητεύτηκε από αυτήν. Με την ομορφιά, τη γοητεία και την ισχυρή προσωπικότητά της, εισήγαγε στην Ελλάδα την έννοια της μόδας και εκπροσωπούσε το πνεύμα προόδου συνδέοντας την Ελλάδα με την ευρωπαϊκή οπτική.
Οι γυναίκες που ανήκαν σε ανώτερη κοινωνικά βαθμίδα, γυναίκες εμπόρων, γιατρών, πολιτικών κλπ ανώτερων επαγγελμάτων, ήταν αναμενόμενο να αποκτήσουν ως πρότυπό τους τη Βασίλισσα προκειμένου να ξεχωρίζουν απο τις κατώτερες βαθμίδες των γυναικών των αγροτών και των κτηνοτρόφων. Σε αυτό το πλαίσιο οι κυρίες της εποχής υιοθέτησαν αμέσως και την ενδυμασία της βασιλικής αυλής τη φορεσιά της Αμαλίας που διαδόθηκε σε όλα τα Βαλκάνια, όπου υπήρχε ελληνισμός, και έγινε εθνική στολή. Αν σκεφτούμε οτι η βασίλισσα πρωτοεμφανίστηκε με τη συγκεκριμένη στολή «Αμαλίας» στις 16 Φεβρουαριου 1837, του ίδιου μήνα που έφτασε στην Ελλάδα, αυτό σημαίνει οτι η φορεσιά της Βασίλισσας και της κουστωδίας της είχαν προαποφασιστεί και δημιουργηθεί στην Ευρώπη, πριν την άφιξή της.
Η βασίλισσα Αμαλία εργάστηκε για την κοινωνική βελτίωση και την ομορφιά της Αθήνας. Δική της ιδέα ήταν να δημιουργηθούν κήποι στην Αθήνα, κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ο Εθνικός Κήπος τέθηκε σε λειτουργία το 1836 και αναπτύχθηκε τα επόμενα 25 χρόνια. Ιδρύθηκε επίσης το Αμαλιείο Ορφανοτροφείο και το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο, αλλά και σχολεία σε όλη την ελληνική επικράτεια. Οι προσπάθειες της Αμαλίας εκτιμήθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα, και πήραν τιμητικά το όνομά της η πόλη Αμαλιάδα και το χωριό Αμαλιάπολη.
Όσον αφορά την προσωπικότητα και τη φυσική εμφάνισή της, η Αμαλία χαρακτηριζόταν γενικά ως όμορφη. Ήταν επίσης εξαιρετικά ζωντανή και τολμηρή στην ιππασία. Της άρεσε να οδηγεί φορώντας το φόρεμα της Αμαλίας και επισκέφθηκε όλη την Ελλάδα με άλογο μέχρι το τελευταίο χωριό.
Όταν αναμίχτηκε με τα πολιτικά, έγινε στόχος σκληρών επιθέσεων και κριτικών. Η εικόνα της υπέστη περαιτέρω πλήγμα όταν αδυνατούσε να παράσχει έναν κληρονόμο στον Όθωνα και επέλεξε να παραμείνει Προτεστάντις σε μια σχεδόν εξολοκλήρου ορθόδοξη χώρα. Έγινε επίσης στόχος μιας προσπάθειας δολοφονίας. Ο πιθανός δολοφόνος ήταν μαθητής. Καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά η παρέμβαση της Αμαλίας του χάρισε την ζωή.
Ενώ το βασιλικό ζευγάρι ήταν σε περιοδεία στην Πελοπόννησο το 1862, πραγματοποιήθηκε εξέγερση στην Αθήνα. Ο βασιλιάς Όθωνας κλήθηκε να μην αντισταθεί στην εξέγερση και η βασιλεία του έληξε. Αυτός και η Αμαλία έφυγαν από την Ελλάδα με μια βρετανική ναυαρχίδα. Έφτασαν στη Βαυαρία όπου και πέρασαν τα υπόλοιπα χρόνια τους ως εξόριστοι.
Η Βασίλισσα Αμαλία έφυγε από τη ζωή στη Βαμβέργη το 1875 και ενταφιάστηκε στο Μόναχο, δίπλα στο Βασιλιά Όθωνα.
πηγες
http://arrayedingold.blogspot.com/2012/01/amalia-of-oldenburg-queen-of-greece.html
https://www.klik.gr/gr/el/prosopa/amalia-h-proti-basilissa-tis-elladas-pou-pethane-parthena-2/
http://www.gogmsite.net/early_victorian_-_1837_-_18/amalie-oldenburg-queen-of-g-3.html
https://habilisii-habilis.blogspot.com/2014/03/blog-post_15.html
Η ίδρυση του ελληνικού κράτους και η τοποθέτηση του Βασιλιά Όθωνα και της συζύγου του Αμαλίας στον ελληνικό θρόνο, είχε ανάμεσα στα άλλα και ένα ενδυματολογικό αποτέλεσμα. Τη δημιουργία μιας νέας αστικής φορεσιάς που είναι γνωστή με το όνομα «Αμαλία» η οποία έγινε και σήμα κατατεθέν του ελληνικού στοιχείου παγκοσμίως.
Αιτία της δημιουργίας της; Μια γυναίκα φυσικά. Η ίδια η βασίλισσα Αμαλία, η οποία στην προσπάθειά της να δημιουργήσει μια στολή για τις κυρίες της Βασιλικής Αυλής έκανε μια δική της μόδα, τη μόδα της «Αμαλίας», η οποία περιβεβλημένη με την βασιλική αίγλη διεσπάρη σε όλη την ελληνική επικράτεια. Πηγές μας οι συλλογές των Μουσείων αλλά και οι οικογενειακές φωτογραφίες του Φίλιππου Μαργαρίτη και του Πέτρου Μωραϊτη που ρίχνουν άπλετο φως στην εποχή.
Όταν έφθασε στην Ελλάδα ως σύζυγος του βασιλιά το 1837, η Βασίλισσα Αμαλία άσκησε άμεση επίδραση στην κοινωνική ζωή και τη μόδα. Κατάλαβε από νωρίς ότι η ενδυμασία της οφείλει να μιμηθεί αυτή των νέων υπηκόων της, και έτσι δημιούργησε ένα ρομαντικό αυλικό ένδυμα, το οποίο έγινε το εθνικό γυναικείο ένδυμα, γνωστό ως Αμαλία.
Η συγκεκριμένη αμφίεση ακολουθεί το ευρωπαϊκό ύφος Biedermeier, που έδινε έμφαση στις λιτές γραμμές και την ελάχιστη διακόσμηση, αν και επειδή η αστική τάξη ανέβαινε διαρκώς υπήρξε στην πορεία μια υπερβολή στον πλούτο των φουστανιών και στα κοσμήματα. Το σύνολο περιλάμβανε φουστάνι από πολύτιμη στόφα, συχνά χρυσοΰφαντη, σε έντονο χρώμα, κόκκινο ή μπλε συνήθως, με μπούστο ανοιχτό για να φαίνεται η ολοκέντητη τραχηλιά του πουκάμισου και φαρδιά μανίκια καμπυλωτά στο κάτω μέρος και ανοιχτά απο την εσωτερική πλευρά. Από πάνω φορούσαν το κοντό νησιώτικο ζακέτο, το κοντογούνι, βελούδινο, συνήθως σε σκούρο χρώμα, χρυσοκεντημένο και πάρα πολύ εφαρμοστό, άλλοτε γαρνιρισμένο και με γούνα. Στο κεφάλι φοριέται το φέσι ή το καλπάκι. Το φέσι που αρχικά ήταν μεγάλο, το φορούσαν οι παντρεμένες με πολλούς τρόπους, κυρίως λοξά. Μεγάλη σημασία είχε η φούντα του, το παπάζι, καμωμένη από χρυσές κλωστές, πλεγμένες κοτσίδα, συχνά με τον κόμβο του Ηρακλέως και στολισμένες με μαργαριτάρια ή πούλιες. Το καλπάκι φοριόταν από τις ανύπαντρες γυναίκες. Τα κοσμήματα ήταν κυρίως ευρωπαϊκής τέχνης.
Αυτή η ενδυμασία έγινε η συνηθισμένη φορεσιά όλων των Χριστιανών αστών γυναικών που κατοικούσαν σε πόλεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα Βαλκάνια και φοριόταν ως το Βελιγράδι. (πηγη)
Η φορεσιά της Αμαλίας έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη το 1844 μέσω της Ρόζας Μπότσαρη όπως μας λέει ο Γιάννης Καιροφύλλας στο βιβλίο του «Η Αθήνα στου Όθωνα τα χρόνια». Η εκπληκτική ομορφιά της κοπέλας που συνόδευσε τη βασίλισσα στην Βαυαρία, έκανε όλους τους πλανόδιους που πουλούσαν χαλκογραφίες στις όχθες του Ρήνου να πωλούν εικόνες με τη μορφή της, με αποτέλεσμα να συσχετιστεί η αυλική αυτή ενδυμασία με την Ελλάδα.
Αργότερα, οι κυρίες φόρεσαν το κοντογούνι πάνω απο τα αστικά τους φορέματα και στο τέλος αφαίρεσαν και το φέσι με το παπάζι, συμπληρώνοντας τη φορεσιά με καπέλα με βέλο.
Οι παραδοσιακές φορεσιές είναι υπέροχες το γνωρίζουμε όλοι. Όμως όταν η ενδυμασία συμπληρώνεται με το απαραίτητο κόσμημα τότε πλέον οι φορεσιές γίνονται απλά εντυπωσιακές. Για σήμερα η ανάρτηση είναι αφιερωμένη στα κοσμήματα που στολίζουν τις Κερκυραϊκές φορεσιές. Τα κοσμήματα ήταν δώρα του γαμπρού προς τη νύφη και μαρτυρούσαν την οικονομική κατάσταση του ζεύγους.
Καδένες
Τα κοσμήματα της Κέρκυρας έμοιαζαν με αυτά της Λευκάδας και ιδίως μ’ αυτά της Κάτω Ιταλίας. Προτιμούνταν μακριές χρυσές καδένες που τις στερέωναν πάνω στο στήθος με καρφίτσες, απο τις οποίες κρεμόντουσαν μενταγιόν. Τα σχέδια ήταν ιταλικά αλλά τα επεξεργάζονταν επιδέξια Κερκυραίοι τεχνίτες.
Σκουλαρίκια
Τα κερκυραϊκά σκουλαρίκια είναι πολλών ειδών: τριάπιδα (τρία κρεμαστά από κρίκο σε σχήμα αχλαδιού), βεργέτες (μεγάλα κρεμαστά σκουλαρίκια), μποκολέτες (μακριά με κόκκινη πέτρα), καμπάνες (σε σχήμα καμπάνας), κλωσσαριές (στρογγυλά με μαργαριτάρια), κουμπιά (μπουμπούλια ολοστρόγγυλα), δάκρυα (σταγονοειδή), κρίκοι, τορκίνες, μασουρέτες, κουλούρες, λαουρέτες, λαουράδες κ.ά
Οι κοπέλες, από πολύ νεαρή ηλικία, φορούσαν σκουλαρίκια. Όταν γίνονταν νύφες, οι γονείς τους χάριζαν μαζί με τα άλλα και ένα ζευγάρι σκουλαρίκια.
Τα «τριάπιδα» είναι χρυσά συρματερά σκουλαρίκια της γυναικείας ενδυμασίας της Κέρκυρας. Το κόσμημα αποτελείται από μικρό δισκοειδή ρόδακα από χρυσό έλασμα με συρματερή διακόσμηση από όπου κρέμεται άνθινο συρματερό στοιχείο με κόκκινη πέτρα στο μέσον και τρία αχλαδόσχημα κεμμασίδια, ‘τα απίδια’. Το κόσμημα μοιάζει πολύ με τις μπόκολες της Λευκάδας και χαρακτηρίζονται από τη λεπτή συρματερή τεχνική τους που δίνει στο κόσμημα την αίσθηση της δαντέλας. (πηγή)
Επιστήθιος σταυρός
Στηθοβελόνες
Πολλών ειδών και σχεδίων κοσμούν το στήθος της γυναίκας
Τέλος ακόμη και τα κουμπιά των φορεσιών ήταν ασημένια με έκτυπα σχέδια
Την αμφίεση συμπλήρωναν βελόνες, καρφίτσες, πόρπες, βραχιόλια, δακτυλίδια κ.ά., δείγματα εξαιρετικής λαϊκής παραδοσιακής τέχνης.
Αν σας αρέσουν τα παραδοσιακά ελληνικά κοσμήματα μπορείτε να θαυμάσετε σύγχρονα αντίγραφα των κοσμημάτων των ελληνικών νησιών πατώντας ακριβώς εδώ
O Francois-Marie Rosset (1743-1824) ήταν Γάλλος σχεδιαστής με καταγωγή από τη Lyon που επισκέφτηκε την Ελλάδα στα πλαίσια της ευρύτερης περιήγησής του στην Μεσόγειο στα τέλη του 18ου αιώνα. Στα 1790 δημοσίευσε το έργο του «Moeurs et Coutumes Turques et Orientales / dessinées dans le Pays en 1790» από το οποίο προέρχονται οι παρακάτω γκραβούρες, οι οποίες παρουσιάζουν την αστική φορεσιά και τον πολυτελή, διακοσμημένο με μαργαριτάρια κεφαλόδεσμο των Αθηναίων γυναικών του τέλους του 18ου αιώνα.
Francois-Marie Rosset (1743-1824) was a French designer with origins from Lyon, who visited Greece in the context of a broader tour in the MediterraneanSea in the late 18th century. In 1790 he published his work : «Moeurs et Coutumes Turques et Orientales / dessinées dans le Pays en 1790», from which the prints are taken showing the urban costume and the luxurious, decorated with pearls, headdress of the Athenian women of the late 18th century
greek culture/ελληνικός πολιτισμός 