








Οι καρφίτσες για της αρχαίες Ελληνίδες ήταν εξίσου χρηστικά και διακοσμητικά κοσμήματα. Πρωταρχικός σκοπός τους ήταν να στερεώνουν τα ενδύματα πάνω στο σώμα τους με περόνες ή με διάφορα είδη παραμάνας, φτιαγμένα απο μέταλλα αρκετά σκληρά ώστε να πιάνουν το ύφασμα. Αυτό δεν σημαίνει οτι δεν υπήρχαν διακοσμητικές καρφίτσες για τα μαλλιά, οι οποίες ήταν αντικείμενα υψηλής τέχνης και αξίας… Οι τελευταίες ήταν ασημένιες ή χρυσές και αφορούσαν κυρίως την ανώτερη τάξη (ηγεμόνες, ευγενείς, θρησκευτικοί αρχηγοί και οι γυναίκες αυτών)
Εδώ σας έχω συγκεντρώσει 18 καρφίτσες της αρχαιότητας. Άλλες λιτές φτιαγμένες απο μπρούτζο ή χαλκό και άλλες περίτεχνες απο ασήμι ή χρυσό, όλες όμως ενδιαφέρουσες για να αντιληφθούμε τη χρήση του κοσμήματος αυτού. Εντυπωσιακό επίσης είναι το πόσο μοντέρνο, minimal, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το σχέδιο κάποιων απο αυτές…
Η μέλισσα είναι ένα αγαπημένο διακοσμητικό θέμα της αρχαιότητας.
Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Μέλισσα αναφέρονται τα παρακάτω πρόσωπα:
Η μέλισσα συνδέεται επίσης με την θεά Άρτεμη.
Σε ορισμένων πόλεων τα νομίσματα συναντάμε επίσης το θέμα της μέλισσας. Μια απο αυτές είναι η Έφεσος, η οποία φημιζόταν γα τον υπέροχο Ναό της Αρτέμιδος, ένα απο τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου. Εδώ βλέπουμε λοιπόν την συνάφεια της Άρτεμης με τη μέλισσα, με την ονομασία «Άρτεμις Μέλισσα» ως εξέλιξη της μινωϊκής «Πότνιας Θηρών».
Σε μια ακόμη πόλη, την Κάμειρο, μια από τις τρεις μεγάλεις πόλεις της αρχαίας Ρόδου, βρέθηκαν επίσης κοσμήματα τα οποία απεικονίζουν μια θεά πάντα σε όρθια στάση να κρατά στα χέρια της ζώα άγρια ή ημερωμένα. Πρόκειται για την Πότνια Θηρών, τη θεά της άγριας φύσης που προστατεύει τα ζώα και τη γονιμότητα. Οι παραστάσεις της Πότνιας Θηρών σε Ρόδο και σε Δήλο μπορούν να ταυτιστούν και να σχετιστούν άμεσα με τη θεά μέλισσα αλλά και με τη θεά Άρτεμη.
Στην ελληνική μυθολογία, η Αρτεμη κατέχει, εξέχουσα θέση στο ελληνικό πάνθεον. Είναι κόρη του Δία και της Λητούς και δίδυμη αδερφή του Απόλλωνα. Την θεωρούσαν θεά της σελήνης (όπως και τον Απόλλωνα θεό του ήλιου), μια αντίληψη που συναντάμε στους Ορφικούς και στους Στωικούς και την οποία ακολούθησαν όλοι σχεδόν οι μυθογράφοι. Η Αρτεμη περιγράφεται ως θεά που παρέχει άσυλο, θεά των κυνηγών αλλά και των κυνηγημένων αλλά και των νεαρών παρθένων. Η Άρτεμη είχε ιδιαίτερη αδυναμία στα παιδιά και τους έφηβους. Νέοι και νέες που διατηρούσαν την αθωότητά τους και που ζούσαν σύμφωνα με τις αρχές της ήταν πάντοτε ευνοούμενοί της και βρίσκονταν διαρκώς κάτω από την προστασία της.Στα μυκηναϊκά χρόνια, έχουμε τελετές στη Δήλο προς τιμή της θεάς Αρτέμιδας.
Πριν καθιερωθεί η Αρτεμη, ήταν διαδεδομένη η λατρεία στη θεά Αστάρτη, μια φοινικική εκδοχή της σουμεριακής θεότητας, Ιστάρ. Η Αστάρτη εκπροσωπούσε τη λατρεία προς τη φύση, τη ζωή και τη γονιμότητα. Αργότερα έγινε και θεά του πολέμου και δεχόταν σπονδές αίματος από τους πιστούς της. Η Αστάρτη απεικονίζεται σε ανάγλυφα φτερωτή θεά που την περιβάλλουν άγρια ζώα ή πουλιά.
Στην κλασική αρχαιότητα η Θεά Μέλισσα ταυτίστηκε ακόμη με την Αφροδίτη «Ανθεία» (μία από τις εξελίξεις της μινωϊκής «Ορείας Μητρός»), Δήμητρα (κάποιες ιέρειες της οποίας μάλιστα, κατά τον νεοπλατωνικό Πορφύριο στο «Περί του εν Οδυσσεία των Νυμφών άντρου», λέγονταν «Μέλισσαι»), Περσεφόνη και Σελήνη (στο αυτό: «ΣΕΛΗΝΗΝ ΤΕ ΟΥΣΑΝ ΓΕΝΕΣΕΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΙΔΑ, ΜΕΛΙΣΣΑ ΕΚΑΛΟΥΝ»).
Η Μέλισσα λοιπόν αποτυπώθηκε σε νομίσματα πολλών πόλεων που λάτρευαν κάποια από τις πιο πάνω θεότητες, όπως Μελίτη Θεσσαλίας, Έφεσος, Σμύρνη, Ερυθραί, Άραδος, Ελαιούς Θράκης, Ανεμούριον Κιλικίας, Λυσός, Υρτάκινα, Τάρρας, Έλυρος, Άπτερα και Πραισός της Κρήτης, Καρθαία, Κορησία και Ιουλίς Κέας, Έρυξ Σικελίας, κ.ά
Απο τη μέλισσα έχουν εμπνευστεί μεγάλοι οίκοι κοσμημάτων έχοντας δημιουργήσει υπέροχα έργα τέχνης. Αν σας ενδιαφέρει να φτιάξετε τη μέλισσα σε κάποιο ιδιαίτερο σχέδιο σε κόσμημα μπορείτε να δείτε και τη δουλειά αυτού του εργαστηρίου.
πηγές
Είναι εντυπωσιακό το πόσο πολλά σχέδια δαχτυλιδιών που ενώ είναι κατασκευασμένα κάποιους αιώνες πριν δείχνουν αρκετά σύγχρονα! Εδώ σας έχω άλλη μια σειρά βυζαντινών δαχτυλιδιών. Τα περισσότερα απο αυτά έχουν δημοπρατηθεί από οίκους του εξωτερικού αρκετές χιλιάδες δολάρια και υπάρχουν σε ιδιωτικές συλλογές.
Δείτε και άλλα 20 βυζαντινά δαχτυλίδια εδώ
Σας ενέπνευσε κάποιο απο τα παραπάνω σχέδια δαχτυλιδιών; Μήπως θα θέλατε να φτιάξετε ένα δικό σας; Δείτε εδώ κάποιον που μπορεί να σας το φτιάξει.
Μήπως κάποιο από αυτά τα σχέδια σας ενέπνευσε για να φτιάξετε ένα δικό σας; Δείτε εδώ κάποιον που μπορεί να σας το φτιάξει.
Ο σχήμα του μηνίσκου είναι συνηθισμένο στα σκουλαρίκια της βυζαντινής περιόδου.
Γενικά η μισογεμάτη σελήνη, αποτελεί ένα αγαπημένο θέμα στον βυζαντινό πολιτισμό. Στον 5ο αιώνα μ.Χ. σε νόμισμα του αυτοκράτορα Αναστασίου Ι (491-518 μ.Χ.), βρίσκουμε νόμισμα που στη μια μεριά έχει την προτομή του αυτοκράτορα και στην άλλη την ημισέληνο. Στη συνέχεια και για πολλούς αιώνες συναντούμε την ημισέληνο με πολλούς τρόπους σε απεικονίσεις στο Βυζάντιο.
Δείτε εδώ έντεκα σχέδια από σκουλαρίκια βυζαντινής τέχνης στο σχήμα του μισοφέγγαρου
Μήπως κάποιο από αυτά τα σχέδια σας ενέπνευσε για να φτιάξετε κάτι αποκλειστικά δικό σας; Δείτε εδώ κάποιον που μπορεί να σας το κατασκευάσει.
Ηράκλειον άµµα είναι ο κόμπος που συχνά συναντάται στην αρχαιότητα και δηλώνει το δέσιμο της ζωής με τον θάνατο μέσα από τη σύνδεση που επιτυγχάνει ο Ηρακλής ανάμεσα στους δύο κόσμους και βέβαια τον διττό χαρακτήρα του ήρωα (ημίθεος).
Ο Ηρακλής λατρεύτηκε απο τους αρχαίους ως θεός χθόνιος. Ήταν αυτός που κατέβηκε στον Άδη για να ανεβάσει τον Κέρβερο και διεκδίκησε τη Διηάνειρα, επειδή του το ζήτησε η ψυχή του Μελέαγρου. Όταν ο Ηρακλής έσπασε το κέρατο του Αχελώου στη διαμάχη μεταξύ τους για τη Διηάνειρα, ο θεός-ποταμός θεώρησε ότι νικήθηκε και ζήτησε πίσω το κέρατο, δίνοντας ως αντάλλαγμα στον Ηρακλή το κέρας της Αμαλθείας , το οποίο είχε πάρει από την κόρη του Ωκεανού Αμάλθεια, και από το οποίο έβγαιναν ποτά και φαγητά. Ο Ηρακλής με τη σειρά του το έδωσε στους Καλυδωνίους και λατρεύτηκε στα βουνά ως θεός της γονιμότητας και της ευφορίας που μπορεί να επέλθει με την ορθολογική διευθέτηση και τον έλεγχο των υδάτων. Επιπλέον, το κέρας της Αμαλθείας το κρατά και ο Πλούτωνας στο χέρι του, καθώς ο Ηρακλής τον κουβαλά στην πλάτη του για να τον ανεβάσει στον επάνω κόσμο. Ο θεός του κάτω κόσμου είναι και θεός της ευφορίας, της βλάστησης και της γονιμότητας, τον οποίον επικαλούνται οι γεωργοί, για να φυτρώσει ο σπόρος της Δήμητρας.
Ο ηράκλειος κόμβος ονομάστηκε έτσι συμβατικά από τον κόμβο με τον οποίο έδενε στο λαιμό του ο Ηρακλής τη λεοντή (τομάρι) του λιονταριού της Νεμέας που ο ίδιος σκότωσε, όμως ο κόμβος είναι ένα αρχαιότατο θρησκευτικό σύμβολο: η Αφροδίτη δένει τα μαλλιά της σε κόμβο, ενώ η Άρτεμις δένει με κόμβο το χιτώνα της στον ένα ώμο. Στην αρχαία τέχνη, περίαμμα (περί + άμμα/κόμβος) είναι το κόσμημα που περιβάλλει το γυμνό κορμό της Αφροδίτης ή της Αφροδίτης-Ίσιδας, καθώς και του γυμνού Έρωτα.
Συναντιέται συχνά ζωγραφισμένος σε επιτύμβιες στήλες δηλώνοντας προφανώς αυτό το δέσιμο της ζωής με τον θάνατο μέσα από τη σύνδεση που επιτυγχάνει ο ήρωας ανάμεσα στους δύο κόσμους και τον διττό του χαρακτήρα, αλλά και στην χρυσοχοΐα
Στον «κόμβο του Ηρακλέους» απέδιδαν ιδιαίτερες αποτρεπτικές, προφυλακτικές και ιαματικές ιδιότητες για το λόγο τον συναντάμε συχνά στα κοσμήματα, που ερχόντουσαν σε επαφή με το ανθρώπινο σώμα.
Η πρώιμη ελληνιστική χρυσοχοϊα που συμπίπτει µε την περίοδο της βασιλείας του Αλεξάνδρου και των Διαδόχων (περίπου 330-270 π.χ.) φέρει ακόμα τα µορφολογικά χαρακτηριστικά της όψιμης κλασικής περιόδου, δηλαδή, διακοσμητικά θέματα εμπνευσμένα από τη φύση, βλαστόσπειρες, ρόδακες, καρποί, φύλλα άκανθας κ.ά., συνδυασμένα µε τις μορφές του Έρωτα και της Νίκης, καθώς και µε το «ηράκλειο άµµα», τον σχηματοποιημένο κόμπο του Ηρακλή, του μυθικού γενάρχη των Μακεδόνων.
Εδώ μπορείτε να δείτε κάποια ελληνιστικά κοσμήματα με «Ηράκλειο άμμα»
Απο το σύμβολο αυτό επηρεάστηκαν και άλλοι πολιτισμοί και δημιούργησαν έργα τέχνης με αυτό όπως οι Σκύθες, οι Ρωμαίοι κλπ
πηγές
http://www.namuseum.gr/object-month/2015/dec/dec15-gr.html
https://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2017/02/iraklion-amma-kombos-irakli.html
Μήπως σε ενέπνευσε ο Ηράκλειος Κόμβος για να δημιουργήσετε ένα δικό σας μοναδικό κόσμημα; Δείτε εδώ ένα εργαστήριο που μπορεί να σας κατασκευάσει τη δική σας έμπνευση.
Οι αρχαίες Ελληνίδες φορούσαν στην πλειοψηφία τους εξαιρετικής τέχνης κοσμήματα. Εδώ θα δούμε κάποια από αυτά τα οποία ανήκουν στις συλλογές μεγάλων Μουσείων ή δημοπρατήθηκαν σε ιδιωτικές συλλογές, τα περισσότερα από την Ελληνιστική εποχή…
Ancient Greek women used to wear fabulus jewels. Here we can see some of them, which are exposed in the famous Museums, mosltly from the hellenistic times …
Today we will share with you some photos from greek hellenistic rings being held in museums all over the world. Most of them have in the middle a carved stone, the carvings show animals, masks, gods and even phallus and their use was apart from decoration to protect the wearer from the evil eye!!!
Horned lion. Greek Hellenistic ringstone, 330 BC-30 BC
Grasshopper on ear of corn, stem with poppy head. Greek Hellenistic ringstone, 330 BC-30 BC
Bearded mask. Greek classical scarab, 480 BC-330 BC
Athena holding Nike. Greek Hellenistic ringstone, 300 BC-100 BC
Eros chasing a butterfly. Greek Hellenistic ringstone, 2nd century BC
Muse holding a scroll. Greek Hellenistic ringstone, 330 BC-100 BC
Thalia holding a comic mask. Greek Hellenistic ringstone, 300 BC-100 BC
Satyr and lyre-playing maenad. Greek Hellenistic ringstone, 2nd century BC
Phallus. Greek Hellenistic ringstone, 330 BC-100 BC
See greek jewels inspired from the ancient and traditional ones here
If you liked this article please like and share!
Σήμερα θα μοιραστούμε μαζί σας ένα υπέροχο βίντεο δημιουργημένο από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που αφορά το ελληνικό κόσμημα. Παρακολουθήστε το για να μάθετε περισσότερα για το κόσμημα και τα εκθέματα του Μουσείου
Today we share with you a unique video by the National Archeaological Mouseum of Athens, concerning the greek jewel. Watch it to learn more on the greek ancient jewels and the Museum Collections.
If you liked this article please like and share! Αν σας άρεσε το άρθρο κάντε like και share!