27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018
Το ηλιόλουστο απόγευμα της Τρίτης 27 Φεβρουαρίου βρεθήκαμε, μαζί με τον χρυσοχόο Θεοφάνη Ραμιώτη, να μιλάμε για τον αγαπημένο μας λαϊκό πολιτισμό και για τα παραδοσιακά κοσμήματα, σε έναν χώρο με μεγάλη ιστορία, στο κεντρικό Λύκειο Ελληνίδων των Αθηνών, στο νεοκλασικό κτίριο της οδού Δημοκρίτου 14 στο Κολωνάκι.
Με φόντο τις αυθεντικές φορεσιές της συλλογής του Λυκείου και με την σημαντική συντροφιά ανθρώπων που αγαπούν τον παραδοσιακό ελληνικό χορό και τις ελληνικές παραδοσιακές φορεσιές, μας δόθηκε η ευκαιρία να αναλύσουμε τη σημασία που είχε για την ελληνική κοινωνία το παραδοσιακό κόσμημα. Επιδεικνύοντας παλιά και αντίγραφα κοσμήματα, και με οδηγό την έρευνα, μπορέσαμε να εμβαθύνουμε περισσότερο στην χρήση τους και να αντιληφθούμε ότι ξεπερνούσε κατά πολύ την ανάγκη για διακόσμηση και καλλωπισμό του ανθρώπου. Απεναντίας, το παραδοσιακό κόσμημα, ενσωματώνοντας θρησκευτικές και λαϊκές πεποιθήσεις αιώνων, ακροβατεί στα όρια της μαγείας, αποτελώντας ένα ψυχοπροσδιοριστικό και προφυλακτήριο αντικείμενο για τον άνθρωπο που το φορά.
Η εκδήλωση-ομιλία, έγινε με αφορμή το τσάι του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών Λυκείου Ελληνίδων.
Το τσάι του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών του Λυκειου Ελληνίδων τίμησαν με την παρουσία τους η Πρόεδρος του Λυκείου κ. Ελένη Τσαλδάρη και το ΔΣ του Λυκείου, η τ. διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών κ. Αικατερίνη Καμηλάκη, η γλύπτρια-συγγραφέας κ. Ολυμπία Φίκα, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Λυκείου κ. Λευτέρης Δρανδάκης και χοροδιδάσκαλοι των Περιφερειακών Τμημάτων του Λυκείου, οι κυρίες των ΔΣ των Περιφερειακών Τμημάτων και των Παραρτημάτων του Λυκείου, παλιά και νέα μέλη του Λυκείου Ελληνίδων, αλλά και άτομα με ενδιαφέρον για τον παραδοσιακό πολιτισμό και το παραδοσιακό κόσμημα.
Ως ομιλήτρια της εκδήλωσης θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την Πρόεδρο του Λυκείου Ελληνίδων κ. Ελένη Τσαλδάρη και το ΔΣ καθώς και την έφορο και τις συνεφόρους του τμήματος εργαστηρίου Εθνικών Ενδυμασιών για την όμορφη εκδήλωση και την άψογη οργάνωση, αντάξια της ιστορίας του Σωματείου, ευχόμενη και στο μέλλον να ξανασυναντηθούμε σε αντίστοιχες εκδηλώσεις.
28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018
19 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018
Μιλήσαμε στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Θρακομακεδόνων με θέμα «Παραδοσιακό Κόσμημα: Ιστορία και Σημειολογία»
24 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017
Η συμμετοχή σε μια μεγάλη διοργάνωση είναι όπως και να το κάνει κανείς αρκετά ενεργοβόρα… Δεν θα μπορούσα όμως έστω και καθυστερημένα να μην γράψω λίγα λόγια για την εμπειρία που αποκομίσαμε, μετά απο την τετραήμερη έκθεση των κοσμημάτων του Θεοφάνη Ραμιώτη και των βιβλίων μου στη Λαμία στα πλαίσια του φεστιβάλ «Κερνάμε Ελλάδα».
Όντας η πρώτη φορά που συμμετείχαμε ως εκθέτες σε μια τέτοια διοργάνωση συνειδητοποιήσαμε πόσο σημαντικό είναι να έρχονται οι δημιουργοί σε επαφή με τα άτομα και να μπορούν να επικοινωνούν ανταλλάσσοντας σκέψεις και ιδέες. Μέσα σε αυτές τις τέσσερις μέρες, γνωρίσαμε εκατοντάδες άτομα, τα οποία πέρασαν απο το περίπτερό μας. Κάποιοι από αυτούς ήρθαν αποκλειστικά για να μας γνωρίσουν, με κάποιους άλλους ήμασταν ήδη φίλοι στο διαδίκτυο και παρακολουθούσαν τη δουλειά μας ενώ με ένα μεγάλο αριθμό ατόμων γνωριστήκαμε εκείνη τη στιγμή. Είναι μια μεγάλη ευλογία να έρχεσαι σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους σε συνδέουν κοινά ενδιαφέροντα και ευχαριστούμε θερμά όλους όσους πέρασαν απο το περίπτερό μας, είδαν τη δουλειά μας και κεράστηκαν ένα τσιπουράκι με συνοδεία βορειοευβοιώτικου συκοπάστελου!
Ένα μεγάλο κεφάλαιο στις γνωριμίες μας ήταν οι άνθρωποι που συντηρούν, προβάλλουν και πρεσβεύουν τον ελληνικό τοπικό λαϊκό πολιτισμό. Υπεύθυνοι λαογραφικών μουσείων και πολιτιστικών και χορευτικών συλλόγων βρέθηκαν εκεί σε αυτή τη γιορτή λαϊκού πολιτισμού – αφιερωμένου κατά βάση στα τοπικά προϊόντα- και έτσι μας δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουμε και να έρθουμε περισσότερο σε επαφή. Η ακμαιότατη, θαλερή και πάντα σε ετοιμότητα για να διαχειριστεί κάθε κατάσταση η κ. Νία Κομπορόζου, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Ευβοίας, συνοδευόμενη απο τους κυρίους και τις κυρίες των Λαογραφικών Μουσείων Χαλκίδος, Αλιβερίου και Αγίας Άννας αποτέλεσαν μια αξιοζήλευτη ομάδα που πρόβαλλε με τον καλύτερο τρόπο τον ευβοϊκό λαϊκό πολιτισμό, αλλά δεν έλειψαν και οι πολιτιστικοί σύλλογοι της Στερεάς Ελλάδας που στα περίπτερά τους ανέδειξαν με το καλύτερο τρόπο την παράδοση της Ελλάδας μας.
2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2017
Με αφορμή την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου διοργανώσαμε μια θεματική ενότητα στο 1ο Νηπιαγωγείο Λουτρών Αιδηψού προκειμένου να ευαισθητοποιήσουμε τα παιδιά σε σχέση με την τοπική παραδοσιακή ενδυμασία και τις ιδιαιτερότητές της. Ο στόχος ήταν τα παιδιά να ντύσουν τη δική τους κούκλα με την παραδοσιακή τοπική φορεσιά και να μάθουν στοιχεία για το πώς κατασκευάζονταν και χρησιμοποιούνταν τα ρούχα παλιά σε αντιδιαστολή με το σήμερα.
Ο σχεδιασμός περιλάμβανε αρχικά την χρήση αυτοσχέδιου αργαλειού για να υφάνουν τα δικά τους μικρά υφαντά, την επίδειξη των ρούχων που απαρτίζουν την τοπική φορεσιά και την αναγνώριση της χρήσης και των υλικών κατασκευής της καθώς και τη διαφορά που έχει από το σήμερα, την έμπνευση από σχέδια της φορεσιάς τα οποία τα παιδιά θα ζωγράφιζαν και στο τέλος το επιστέγασμα: να ντύσουν τη δική τους κούκλα με τα κομμάτια της γυναικείας και αντρικής παραδοσιακής φορεσιάς που κατασκεύαζαν τα ίδια με τη βοήθεια των νηπιαγωγών.
Το εγχείρημα πήγε πάρα πολύ καλά μολονότι η ηλικία των παιδιών ήταν μικρή. Την πρώτη μέρα, ενδεικτικό ήταν ότι τα παιδιά, κάθισαν για 1,5 ώρα, εξηγώντας στην «κυρία Ασημίνα» τι είχαν κάνει μέχρι τότε και παρακολούθησαν την επίδειξη των ρούχων της γυναικείας φορεσιάς του Αγίου Αιδηψού που έβγαζε η συγγραφέας από το «μπαούλο» της.
Το γράμμα των παιδιών που με προσκαλούσε να πάω να τους δείξω την τοπική φορεσιά
Μιλήσαμε στα παιδιά επίσης για την διαδικασία της έρευνας. Τα στάδια που ακολουθεί ένας ερευνητής είχαν ήδη αναλυθεί από τις νηπιαγωγούς, έτσι εύκολα καταλήξαμε στο συμπέρασμα ποιός είναι ερευνητής και ποιά μέθοδο ακολουθεί για να καταλήξει στα συμπεράσματά του. Στο τέλος διαπιστώσαμε πως ο ερευνητής μοιράζεται τη γνώση του με τους άλλους, και για το λόγο αυτό μπορεί να γράψει και ένα βιβλίο. Στο τέλος επιδείχτηκε από το μπαούλο η ντυμένη κούκλα που κατεύθυνε τα παιδιά προς την επόμενη δραστηριότητα.
Επισκέφτηκα τα παιδιά μια εβδομάδα αργότερα και ντύσαμε μαζί τις κούκλες τους , φορώντας τους και τα απαραίτητα κοσμήματα.
Την επομένη μαζί με τις νηπιαγωγούς τους έστησαν το μικρό Μουσείο του σχολείου τους, το οποίο έμεινε για να το δουν οι γονείς στην σχολική γιορτή
Ευχαριστώ θερμά την προϊσταμένη του Νηπιαγωγείου κ. Λίζα Χαπίδου καθώς και τις νηπιαγωγούς κ. Λίλιαν Δούμα, Ιωάννα Νικολάου και Νατάσα Δούμα για την πρόσκληση να συμμετέχω στο project και την τέλεια συνεργασία. Εύχομαι και άλλοι εκπαιδευτικοί φορείς να ακολουθήσουν το παράδειγμα του νηπιαγωγείου τους και να συνεχίσουν με όρεξη και αγάπη να εκπαιδεύουν τα παιδιά. Ευχαριστώ τέλος θερμά τον κ. Θεοφάνη Ραμιώτη και το εργαστήριο Χρυσός και Τέχνη για την παροχή των υλικών για τα κοσμήματα των μικρών φορεσιών και ελπίζω να συνεχίσουμε και στο μέλλον με τέτοιες όμορφες δράσεις!
17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2016
Με πολλή αγάπη για την τοπική μας κουλτούρα, εθελοντική προσφορά και σεβασμό απέναντι στην βορειοευβοιώτικη ιδιόλεκτο, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Γυναικών Ιστιαίας και το Σύλλογος Φίλων του Μουσείου Δροσίνη, διοργανώσαμε μια διαφορετική για τα δεδομένα της βόρειας Εύβοιας εκδήλωση, η οποία δικαίωσε τους κόπους των συντελεστών της, μίας και η προσέλευση του κόσμου ήταν κάτι παραπάνω από αθρόα, στην Αίθουσα Πολιτισμού του Λυκείου Ιστιαίας, η οποία δεν στάθηκε ικανή να χωρέσει τον κόσμο που προσήλθε.
Η εκδήλωση με τίτλο «Σκόρπια Φύλλα του Αγροτικού Βίου μέσα από τα μάτια του Γ.Δροσίνη» είχε ως στόχο την μεταφορά μας μέσα απο την δραματοποίηση μικρών θεατρικών, στην εποχή που ενέπνευσε τον Γεώργιο Δροσίνη για να γράψει τα έργα του «Αγροτικές Επιστολές» και «Σκόρπια Φύλλα της Ζωής μου» τα οποία αναφέρονταν στις εμπειρίες του από τη συναναστροφή του με τους απλοϊκούς κατοίκους της Βόρειας Εύβοιας του τέλους του 19ου αιώνα . Η δραματοποίηση των θεατρικών διαλόγων, οι οποίοι ήταν εμπνευσμένοι από τις «Αγροτικές Επιστολές» και γράφτηκαν στο τοπικό μας βορειοευβοϊκό ιδίωμα από εμένα και την Μαρία Τρίγκα, ήταν απολαυστική και προκάλεσε άφθονο γέλιο στους παρευρισκόμενους, σε μια εποχή που το γέλιο είναι κάτι παραπάνω απο αναγκαίο για την ψυχική μας εκτόνωση και την πνευματική μας ανάταση.
Στη σκηνή είδαμε κατά σειρά εμφάνισης τους Φιλοθέη Τσιρόζογλου, Στρατή Λούλη, Μάχη Αρβανιτόγιαννη, Νικόλαο Γεωργόπουλο, Φρόσω Σπανού, Σπύρο Αναγνώστου, Νίκο Μάρκου, Άννα Καλέμη, Χρήστο Ζάκκα και Κωνσταντίνα Διαμαντή, ενώ η γράφουσα μαζί με τη φιλόλογο Μαρία Τρίγκα είχαμε το ρόλο των αφηγητών πλαισιώνοντας τα θεατρικά.
Η Βόρεια Εύβοια είναι ένας τόπος με δυστυχώς μικρή πνευματική παραγωγή σε έρευνες πάνω στον λαϊκό της πολιτισμό. Η προσπάθεια αυτή στοχεύει στο να διασώσει τα στοιχεία αυτά του Βορειοευβοϊκού τοπικού ιδιώματος και να τα προβάλλει στους ντόπιους και τους επισκέπτες της περιοχής, ως αυθεντικά στοιχεία του τόπου μας. Η προβολή του τοπικού στοιχείου λειτουργεί θετικά ως προς την γενικότερη προβολή και διαφήμιση της Βόρειας Εύβοιας καθώς ακούγεται το όνομά της και γίνεται συζήτηση γύρω από αυτή. Επιπλέον, αυξάνει την θετική αντίληψη των κατοίκων που μένουν σε αυτή καθώς αντιλαμβάνονται την ιδιαίτερη πολιτιστική τους ιδιαιτερότητα και βοηθά τους νέους να αντιληφθούν ότι η περιοχή μας έχει και αυτή την μοναδική πολιτιστική της κληρονομιά που οφείλουμε να προστατεύσουμε και να διασώσουμε. Τέλος, καθώς τα χρόνια περνούν και οι παλιές γενιές χάνονται, η απευθείας καταγραφή του τοπικού στοιχείου γίνεται όλο και δυσκολότερη. Πονήματα όπως αυτό είναι δύσκολο να δημιουργηθούν και πάλι. Είναι σημαντικό όμως να βγουν στο φως της δημοσιότητας για να γίνουν ευρέως γνωστά.
Η εκδήλωση λοιπόν αυτή αποτέλεσε, ένα προοίμιο θα έλεγα του νέου μου βιβλίου, στο οποίο θα επανέλθω σε λίγο διάστημα. Απολαύστε το βίντεο, το θεατρικό του οποίου περιλαμβάνεται στο νέο μου βιβλίο, την τοπική μας γλώσσα και τις ενδυμασίες μας, αγαπήστε τα και διαδώστε τα!
13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2016
Όσοι δεν ήρθαν σίγουρα έχασαν μια πρωτόγνωρη για τα τοπικά δεδομένα έκθεση. Οι πολίτες άνοιξαν τα μπαούλα και παραχώρησαν για δύο μέρες λίγα από τα δείγματα της βορειο-ευβοϊκής παραδοσιακής μας φορεσιάς για να ξεναγηθούν οι ξένοι και να μάθουν περισσότερα οι ντόπιοι. Μολονότι είναι πολύ κοινότυπο το γεγονός να μην επισκέπτονται οι γηγενείς, εκθέσεις που έχουν να κάνουν με τον τοπικό πολιτισμό, θεωρώντας τον «παρωχημένο» , παρόλα αυτά η προσέλευση του κόσμου ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, που δείχνει οτι ενδεχομένως «υπάρχει ζουμί» πλέον της απλής έκθεσης των αντικειμένων. Μέσα από το ρόλο του ξεναγού σε αυτή την όμορφη πρώτη προσπάθεια, μου δημιουργήθηκε η εντύπωση οτι ο κόσμος πραγματικά θέλει να μάθει περισσότερα για την κουλτούρα αυτών των ανθρώπων που ήταν μεν παππούδες μας αλλά πολύ λίγο τους γνωρίζουμε τελικά. Στρεφόμενοι σε αυτή την κατεύθυνση, της αντίληψης του παρελθόντος με ένα πρίσμα κατανόησης της τότε κοινωνίας και των αναγκών που απέρρεαν από την καθημερινότητα, η φορεσιά μπορεί να μας διηγηθεί την ιστορία μιας ολόκληρης περιόδου, με τις δυσκολίες και τις χαρές της, να μας παραδειγματίσει και να μας προβληματίσει. Δεν κρύβω οτι χάρηκα ιδιαίτερα που άτομα που ήρθαν την πρώτη μέρα, έφεραν και φίλους τους τη δεύτερη για να ακούσουν λίγα πράγματα για τον βορειο-ευβοϊκό λαϊκό πολιτισμό, όσο και το γεγονός οτι πέρασαν αρκετοί κάτοικοι του εξωτερικού, με άσβεστο πόθο να μάθουν για την κουλτούρα μας και πολλές ερωτήσεις που έδειχναν το γνήσιο ενδιαφέρον τους για το αντικείμενο.
Με αυτή την εκδήλωση ανοίγει σιγά σιγά ο δρόμος για να δούμε περισσότερες δράσεις ανάδειξης του παραδοσιακού ευβοιώτικου πολιτισμού που θα μπορέσουν να φέρουν σε επαφή τους ανθρώπους με τις ρίζες τους και να τους οδηγήσουν σε μια βαθύτερη γνωση της ιστοριας και του πολιτισμού της περιοχής Αιδηψού-Ιστιαίας. Ευχαριστώ πολύ την Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Ιστιαίας Αιδηψού και την κ. Anna Loukatzikou για την πρόσκληση να ξεναγήσω τους επισκέπτες στην παράδοσή μας καθώς και το Μουσικοχορευτικό Συγκρότημα Ιστιαίας Αθανάσιος Κορφιάτης και Φαίη Βαμβούρη αλλά και όλους τους ιδιώτες που συνεισέφεραν τις φορεσιές της προσωπικης συλλογής τους για να γίνει η έκθεση. Η φιλοξενία στο «Κύμα», τον ανακαινισμένο χώρο στο λιμάνι της Αιδηψού που έχει χαρακτηριστεί μνημείο πολιτισμού, ήταν μοναδική, μιας η θέση και το τοπίο δείχνουν εξαιρετικά κατάλληλα για τέτοιες πολιτιστικές δράσεις. Δεν μπορώ λοιπόν παρά να ευχηθώ καλή συνέχεια!
greek culture/ελληνικός πολιτισμός 