Η Μονή της Χώρας (Kariye Musezi) είναι μια μεσαιωνική βυζαντινή Ελληνική ορθόδοξη εκκλησία που βρίσκεται στην γειτονιά Edirnekapı της Κωνσταντινούπολης. Μετά την τουρκική κατάκτηση το 1453, η εκκλησία παρέμεινε όπως είναι για κάποιο χρονικό διάστημα και μετατράπηκε σε τζαμί το 1511 με προσθήκη μιναρέ και έγινε μουσείο το 1948. Το εσωτερικό του κτιρίου καλύπτεται με μερικά από τα παλαιότερα και ωραιότερα βυζαντινά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες τα οποία αποκαλύφθηκαν και αποκαταστάθηκαν όταν η εκκλησία μετατράπηκε σε μουσείο. Η μονή ονομάζεται έτσι γιατί «Χωρίον» ή «Χώρα» έλεγαν οι Βυζαντινοί την έξω των χερσαίων τειχών πεδινή γη και η ονομασία της μονής οφείλεται μάλλον στην ύπαρξη παλαιότερου ναού έξω από τα τείχη του Κωνσταντίνου Α’. Όταν ο Θεοδόσιος Β΄ έχτισε τα νέα τείχη της Κωνσταντινούπολης, η μονή διατήρησε τον παραδοσιακό προσδιορισμό «ἐν τῇ Χώρᾳ», παρά το γεγονός πως ανήκε στον περίβολο των οχυρώσεων. Παράλληλα η φράση «η Χώρα» που απαντάται στον Ακάθιστο Ύμνο, απαντά συχνά στα ψηφιδωτά της Μονής. (Χαίρε η χωρήσασα τον χωρήσαντα πάντα) Δίνεται ως εκ τούτου μεγάλη σημασία στην μορφή της Παναγίας, της οποίας ο βίος, ως μητέρας του Θεανθρώπου Χριστού απεικονίζεται λεπτομερώς στα ψηφιδωτά του ναού.
Η εκκλησία αυτή είναι, μετά την Αγία Σοφία, το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο στην Κωνσταντινούπολη. Η πλειοψηφία του σημερινού κτιρίου χτίστηκε στα τέλη του 11ου αιώνα με πολλές επισκευές και αναδιαμόρφωση στους επόμενους αιώνες.
Τα παρακάτω χρυσοποίκιλτα ψηφιδωτά απεικονίζουν σκηνές απο το ορθόδοξο εορτολόγιο και τη ζωή της Θεοτόκου, αρκετές απο τις οποίες δεν αναφέρονται στα ευαγγέλια αλλά υπάρχουν στην ορθόδοξη παράδοση. Οι παραστάσεις στα ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες είναι από τις ωραιότερες Βυζαντινές. Τα χρώματα είναι έντονα, οι αναλογίες των μελών αρμονικές και η έκφραση των προσώπων φυσική.
Τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας είναι τόσο σημαντικά που λέγεται πως ακόμη κι αν χάνονταν τα Ευαγγέλια μέσα απο την τόσο ολοκληρωμένη σειρά των ψηφιδωτών αυτών θα μπορούσαμε να ξαναγράψουμε τα σημαντικότερα σημεία της Καινής Διαθήκης.
Να πούμε επίσης οτι τα ψηφιδωτά εκτείνονται κυρίως στο άνω τμήμα του Ναού και στους θόλους ενώ το κάτω μέρος των τοίχων καλύπτεται απο ορθομαρμαρώσεις. Η πρακτική αυτή οδήγησε στη διάσωση των ψηφιδωτών στο χρόνο καθώς ήταν απρόσιτα για όσους επιθυμούσαν την αφαίρεση ψηφίδων ή χρώματος για να τα έχουν ώς φυλακτά.
Οι φωτογραφίες είναι του Dick Osseman και πηγή των φωτογραφιών είναι ο ιστότοπος εδώ
Για να μαθετε περισσότερα σε σχέση με τη βυζαντινή αγιογραφία εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε μια διάλεξη του Επίκ. Καθ. Α. Γ. Μαντά με θέμα:
greek culture/ελληνικός πολιτισμός 