Χαλκουργός και γανωματής: Επαγγέλματα του παρελθόντος- The Coppersmith and the tinker: Occupations of the past

O χαλκουργός ήταν ο επεξεργαστής του χαλκού. Εφτιαχνε χειροποίητα καζάνια, μαγειρικά σκεύη και εργαλεία. Από το επάγγελμα αυτό προήλθε και το επίθετο Καζαντζής, Καζαντζάκης, Καζαντζόπουλος (Από το καζάνι. Δηλαδή ο κατασκευαστής καζανιών)

The coppersmith was the processor of copper. He made handmade pots, utensils and tools. From this occupation came and the surname Kazantzis, Kazantzakis and Kazantzopoulos (From the kazani=cauldron meaning the manufacturer of cauldrons)

Το επάγγελμα του χαλκουργού δημιουργούσε επίσης το επάγγελμα του γανωματή, μιας και τα μαγειρικά σκεύη ήταν επιστρωμένα εσωτερικά με καλαι για να μην προκαλείται δηλητηρίαση στους ανθρώπους. Το επίστρωμα κασσίτερου έπρεπε να ανανεώνεται τακτικά και ο γανωματής έκανε τη δουλειά αυτή. Στις αρχές του 20ού αι. ο γανωτής κουβαλούσε στην πλάτη του τα απαραίτητα εργαλεία και περπατώντας φώναζε και καλούσε τις νοικοκυρές να του φέρουν τα είδη που χρειάζονταν γάνωμα. Έστηνε την γκαζιέρα του στην αυλή του σπιτιού, έλιωνε τον κασσίτερο. Αφού καθάριζε καλά τo σκεύoς, άλειφε το εσωτερικό του με σπίρτο και το τρίβε με κουρασάνι (=τριμμένο κεραμίδι). Μετά κράταγε το σκεύος με την τσιμπίδα πάνω από τη φωτιά και έριχνε μέσα το νησιαντήρι (=χλωριούχο αμμώνιο), για να στρώσει καλύτερα το καλάι πάνω στο χάλκωμα. Αφού το σκούπιζε καλά, άπλωνε το λιωμένο καλάι σ’ όλη την επιφάνεια του σκεύους μ’ ένα χοντρό βαμβακερό ύφασμα. Ζητούσε και από νοικοκυρά του σπιτιού μια λεκάνη με κρύο νερό, στην οποία βουτούσε το σκεύος, που γάνωσε και λαμπύριζε στον ήλιο. Στο τέλος το σκούπιζαν με καθαρό βαμβάκι για να γυαλίσει. Και απο το επάγγελμα αυτό προήλθε το επίθετο Καλαϊτζής (αυτός που χρησιμοποιεί καλάι)

The coppersmith occupation created also the profession of the tinker. All utensils were coated internally with well in order not to cause poisoning in humans. The tin coating should be renewed regularly and tinker did this job. In the early 20th century the tinker was carrying on his back the necessary tools and while walking he called housewives to carry the items which needed a glaze. He would set up the primus in the courtyard of the house and he melted tin. Once he had cleaned thoroughly the utensil, he poured inside a liquid and rubbed with kourasani (= grated tile). Afterwards he held the pan with tongs over the fire and poured inside the nisiantiri (= ammonium chloride) to pave better the solder onto the chalkoma. After vacuuming thoroughly, he spread the melted solder on the entire surface of the pan with a thick cotton fabric. He requested from the housewife a basin with cold water, in which the dived the vessel. Finally he wiped the pot with a clean cotton to polish. From this profession derived the surname Kalaitzis (the one using solder)